روف گاردن چیست؛ هر آنچه که باید بدانید
روف گاردن چیست ؟ روف گاردن، بام باغ یا بام سبز، ایجاد فضای سبز روی سازه ساختمان است. تعریف دیگر روف گاردن دعوتی از طبیعت در بستری مصنوع و غیر طبیعی است. که در میان فضای سخت و خشن زندگی شهری تعادل ایجاد می کند. کارشناسان اسپینگر ( espinger ) در این مطلب شما را با روف گاردن آشنا می کنند؛ با ما همراه باشید.
کیفیت زندگی در محیطهای شهری روز به روز در حال کاهش است. به همین دلیل، ضرورت افزایش فضاهای سبز را بیش از پیش احساس می کنیم. روف گاردن یکی از شکلهای جدید معماری است؛ که برای کاهش اثرات مخرب زندگی شهری ایجاد شده است. و پتانسیل بالایی برای بهبود وضعیت محیط زیست دارد. اما روف گاردن ساختمان چیست؟ و چه مزایایی دارد؟
روف گاردن چیست؟
روف گاردن یا بام سبز بستری از سازه ساختمان است؛ که با تمهیدات کاشت و نگهداری گیاهان برای ایجاد فضای سبز آماده سازی شده است. وقتی از روف گاردن صحبت می کنیم، منظور این نیست که حتما باید فضای سبز روی بام ایجاد شده باشد. هر فضای سبزی که جدا از بستر طبیعی و خاک ایجاد می شود، با سیستم روف گاردن ساخته شده است. تراسها و بالکنهای سبز، پاسیوها و موارد مشابه به همین روش ساخته می شوند.
پیشینه احداث بام سبز قدمت زیادی دارد. و آثار معماری آن را می توان در تمدنهایی مانند بین النهرین، مصر و روم باستان مشاهده نمود. با توسعه شهرنشینی و پیشرفت تکنولوژی، انسان از طبیعت جدا افتاده است. در نتیجه توجه به احداث روف گاردنها نیز افزایش پیدا کرد؛ تا جایی که امروزه به عنوان یکی از راه حلهای مهم برای مشکلات کلان شهرها، شناخته می شود.
ایجاد روف گاردن در بام و تراس ساختمانها در ایران نیز مورد استقبال زیادی قرار گرفت. بیشتر برجهای مسکونی و ساختمانهای لوکس دارای روف گاردن هستند. برای داشتن فضای سبزی جذاب روی پشت بام خود، در ابتدا باید بدانید روف گاردن چیست.
برای آشنایی بیشتر با روف گاردن می توانید مقاله “نکات پایه در ساخت روف گاردن” را مطالعه نمایید.
مزایای روف گاردن
برای پاسخ بهتر به سوال روف گاردن چیست، لازم است که با مزایای روف گاردن آشنا شویم. مزایای احداث فضای سبز به طور عام و بام سبز بطور خاص، کاملا مشخص است. همه ما با مزایای فضای سبز آشنا هستیم. ولی اگر قرار باشد چند مورد از مزایای روف گاردنها را بطور خاص ذکر کنیم، می توان به موارد زیر اشاره کرد. با نوشتار روف گاردن چیست همراه ما باشید.
- ایجاد روف گاردن همراه با ساخت و نصب آلاچیقها، باربیکیو ها، فضاهایی جهت نشستن و مسیرهای عبور و … بام ساختمان را از فضایی بلا استفاده، به فضایی لذت بخش و پرکاربرد تبدیل می کند. که تاثیری بسزا در بالا بردن ارزش مادی ساختمان نیز دارد.
- روف گاردن علاوه بر امکان استفاده بهینه از فضاهای بدون استفاده، تراکم و سرانه فضای سبز شهری را بالا می برد. و دسترسی ساکنین به فضای سبز را راحت تر می کند.
- اجرای بام سبز، نقشی موثر در کاهش مصرف انرژی ساختمان دارد. با ایجاد بام سبز میزان انتقال حرارت از بام ساختمان بصورت محسوسی کاهش پیدا می کند. و مصرف انرژی نیز کم می شود.
- از دیگر مزایای مهم ایجاد روف گاردنها، کمک به کاهش میزان آلودگی هوا در شهرهاست. روف گاردنها مانند سایر فضاهای سبز شهری، نقش مهمی در کاهش آلودگی و سالم سازی هوا دارند.
انواع روف گاردن
در بخش دیگری از پاسخ به پرسش «روف گاردن چیست ؟» شما را با انواع روف گاردن آشنا خواهیم کرد. روف گاردن را با توجه به مساحت، میزان فضای مورد نیاز برای کاشت، روش نصب و یا ساخت آنها دسته بندی می کنند. مانند روف گاردن متمرکز، گسترده، مدولار، ثابت و پرتابل و …؛ هر کدام از آنها ویژگی های مخصوص به خود را دارند؛ و الزامات خاصی را طلب می کنند. در ادامه نوشتار روف گاردن چیست، به برخی از مهمترین آنها اشاره میکنیم.
روف گاردن متمرکز
روف گاردن متمرکز در واقع مانند محوطهسازی بر روی زمین است. این نوع روف گاردن شبیه به باغ یا پارک است؛ و کاربریهای متنوعی می تواند داشته باشد. در این روش میتوان نیمکت، زمین بازی، استخر و آبنما به بام سبز اضافه کرد. پوشش گیاهی به کار رفته در روف گاردن متمرکز عمیق است؛ و دارای فضای کاشت برای درختان و درختچه و بوته هاست. در واقع پر اهمیت ترین نوع روف گاردن برای ساختمان های مسکونی شناخته می شود.
بام سبز گسترده
روف گاردن گسترده یکی دیگر از مدلهای پر کاربرد در بام سبز است. این سیستم پوشش گیاهی کمتری نسبت به سایر روش ها دارد. و از نظر سازه ای برای بام هایی با مقاومت کم به کار می رود. به همین دلیل المانها پرتابل در آن کاربرد زیادی دارند. روف گاردن گسترده بیشتر برای ساختمانهای قدیمی که مقاومت سازه آنها مشخص نیست استفاده میشود. و میتوان در این طرح از چمن مصنوعی و یا قلوه سنگ نیز استفاده کرد.
روف گاردن مدولار
در روف گاردن مدولار از جعبه های کشت استفاده میشود. این سازه ها می توانند به صورت ثابت یا متحرک باشند. روف گاردن مدولار به نسبت روف گاردن متمرکز هزینه کمتری دارد. و برای ساختمانهای قدیمی یا پروژه هایی که نیاز به سرعت اجرای بالا دارند بسیار مناسب است. بام سبز مدولار از روف گاردن متمرکز هزینه ی کمتری دارد؛ در حالیکه می تواند فضایی شبیه به آن را ایجاد کند.
مهمترین نکات در ساخت بام سبز
فارغ از هر نوع تقسیم بندی، روف گاردن ها در چند مورد بسیار مهم و اساسی دارای اشتراک وجه هستند. از جمله ی این موارد می توان به نکات زیر اشاره نمود.
- همه روف گاردنها به سیستم زهکشی مناسب نیاز دارند. سیستم زهکشی بام سبز برای تخلیه مناسب آبهای آبیاری گیاهان به کار می رود؛ ضمن آنکه باید توانایی تخلیه سر ریز ناشی از آب باران و … را نیز داشته باشد.
- فیلتراسیون مناسب یکی از مهمترین نکات فنی در اجرای بام سبز به شمار آورد. وظیفه سیستم فیلتراسیون در روف گاردن، جلوگیری از ورود خاک و سایر موارد به سیستم زهکشی و تخلیه فاضلاب است. که علاوه بر حفظ کارایی سیستم زهکشی و تخلیه ساختمان، نقشی اساسی در حفظ خاک گلدانها نیز دارد.
- طرح کاشت مناسب یکی دیگر از موارد مشترک در روف گاردنهاست. انتخاب گیاه مناسب از نظر سازگاری های اقلیمی و سایر مشخصات ظاهری، بسیار اهمیت دارد. طراحی کاشت مناسب برای روف گاردن، علاوه بر تعیین نمای بام سبز، نقشی اساسی در میزان وزن دارد. و عواملی مانند نیاز آبی، عمق کاشت و … را نیز تحت تاثیر قرارمی دهد.
- مبلمان وجه مشترک دیگر در همه روف گاردنها است. هدف از ایجاد بام سبز، خلق فضایی جهت ایجاد آرامش و احساس نزدیکی با طبیعت است. برای این منظور در طراحی روف گاردنها از عناصری مانند آلاچیق، باربیکیو، آبنما، سایبان، نیمکت و … استفاده می شود.
ابعاد مختلف تعیین هزینه روف گاردن
برای آگاهی بهترِ روف گاردن چیست؛ باید نگاهی به هزینههای آن هم بیاندازیم. برآورد هزینه برای طراحی و ساخت هر سازه ای مهم است. قیمت بام سبز در بازار ایران و حتی جهان متغیر است. پس بهتر است ابتدا عوامل موثر بر قیمت روف گاردن را بررسی شود. تعیین هزینه روف گاردن به عوامل متعددی بستگی دارد؛ از مساحت بام گرفته تا المانهای موثر در طراحی، همگی بر قیمت نهایی روف گاردن تاثیر میگذارند؛ که در ادامه به برخی از آنها اشاره میکنیم.
نوع ایزولاسیون، کیفیت موارد به کار رفته، نوع کف سازی، متریال کف سازی، کیفیت و ترکیب خاک، گونه های گیاهی و تعداد کاشت، مبلمان روف گاردن شامل آلاچیق، باربیکیو، سایبان، شومینه ، آبنما، استخر، زمین بازی و ….. از عوامل موثر بر قیمت روف گاردن هستند. به طور مثال هرچه تعداد گیاهان به کار رفته در بام سبز بیشتر باشد. و از گونه های کمیاب انتخاب شود، هزینه روف گاردن بیشتر خواهد بود. یا بهترین روش آبیاری سیستم آبیاری قطره ای اتوماتیک و هوشمند است؛ این روش هزینه بیشتری نسبت به سیستم های غیر هوشمند دارد. و هزینه را افزایش می دهد. به همین ترتیب هر یک از بخش های روف گاردن دارای بازه قیمتی مشخصی است؛ که با توجه به اولویت پروژه انتخاب می گردد.
این مطلب نگاهی اجمالی و گذرا در مورد ویژگی ها و مزایای روف گاردن است. شما می توانید در سایر مقالات گروه اسپینگر با ویژگی های فنی روف گاردن، نکات اجرایی ،گیاهان مناسب برای کاشت و سایر مطالب مربوط به بام سبز آشنا شوید.