ایده هایی برای روف گاردن کاربردی

طراحی روف گاردن یکی از بحث های مهم این روزها در صنعت ساختمان است. ارزش بالای زمین و افزایش تراکم ساختمانی، از سطح مفید حیاط کم کرده است و در نتیجه سبب کاهش سرانه فضای سبز شده است. به همین دلیل فضاهایی مانند لابی، پاسیو، تراس و بام ساختمان ها به مهمترین فضاها برای دسترسی به گیاهان تبدیل شده اند. با این وجود به دلیل سابقه کم در این مورد، تغییر کاربری بام ساختمان به بام باغ، به فضای نشیمن یا استفاده از منظر دور محدود شده است. برای آشنایی بیشتر در ادامه با اسپینگر ( espinger ) همراه باشد.

بام ساختمان را البته با در نظر گرفتن محدودیتها، می توان با فضای حیاط مقایسه نمود و مورد استفاده قرار داد. این حیاط فرضی مقدار مشخصی قابلیت تحمل بار داشته، و شرایط سخت تری از نظر باد، گرما و سرما دارد. ضمن آنکه باید به صورت امن محصور شده باشد. به غیر از این عوامل تمام کاربریهای تفریحی و سلامتی می تواند در آن گنجانده شود.

چه کاربریهایی در روف گاردن وجود دارد؟

روف گاردن در اکثر مراکز تجاری و اداری جدید به عنوان بخشی برای تفریح، صرف غذا یا فضای نشیمن در نظر گرفته می شود. هر چند که حجم سبز طراحی شده آنها بسیار محدود باشد. اما غیر از این موارد می توان به کاربری باغ بام فضاهای متفاوت دیگری به صورت عمومی و خصوصی اضافه کرد. مانند: باغچه پرورش سبزیجات، زمین ورزشی، فضای بازی کودک، سینما و گالری. در این متن پیشنهادهایی به عنوان ایده برای بالا بردن تنوع کاربری فضای سبز در بام معرفی شده است.

برای آشنایی بیشتر با روف گاردن می توانید مقالات “نکات پایه در ساخت روف گاردن” و “بام سبز یا باغ بام ؟” را مطالعه نمایید.

فضای نشیمن

اولین فضایی که در طراحی بام باغ در نظر گرفته می شود، فضای نشیمن است. این محل می تواند صرفا برای نشستن و لذت بردن از گیاهان و نمای شهر استفاده شود. یا برای صرف چای عصر، صحبت کردن و مطالعه هم به کار برده شود. برای فضای نشیمن تنوع بسیار بالایی از مبلمان می توان در نظر گرفت. مانند نیمکت های چوبی، مبل های راحتی، تخت و حتی صندلی های متحرک حصیری. تنها باید توجه داشت که این مبلمان در معرض هوای آزاد هستند. ضمن آنکه این مبلمان می تواند با سایه بان مناسب مانند پرگولا، آلاچیق های سبک، سازه های غشایی یا چترهای متحرک ترکیب و محافظت شود.

از آنجاییکه فضای نشیمن محلی برای آرامش و استراحت است باید در بخش مناسب بام جانمایی شود. اصولا فضای نشیمن رو به بهترین منظره شهر قرار می گیرد. این منظره می تواند کوه، جنگل، منظر شهری دور دست و یا غروب خورشید باشد. بهتر است محل نشیمن در جهت باد غالب یا بادهای فصلی سخت طراحی نشود، و یا برای آن حصار گیاهی یا دیوار سبک بادشکن در نظر گرفته شود. دسترسی آسان این فضا به آشپزخانه یا بار هم در سهولت استفاده از آن بسیار موثر است.

کاربری بام باغ، طراحی بام سبز ، فضای نشیمن روف گاردن - اسپینگر — طراحی فضای نشیمن کوچک بام با مبلمان و گلدان

فضای صرف غذا

یکی از کاربردهای پرطرفدار بخش خارجی خانه ها، استفاده برای باربیکیو و گریل است. در خانه های جدید فضای باربیکیو در آشپزخانه مخفی یا تراس واحد ها طراحی می شود. با این حال داشتن فضایی باز برای این منظور و امکان صرف غذا در باغ هنوز جذابیت خاص خود را دارد. طراحی یک آشپزخانه کوچک با وسایل محدود می تواند این شرایط را در بام باغ فراهم کند.

کدام بخش روف گاردن برای ساخت باربیکیو مناسب است؟

حاشیه دیوار بخش تاسیسات ساختمان ها فضای مناسبی برای جانمایی باربیکیو ها و فضاهایی از این دست است. داشتن دیوار مشترک و فضای محصور به طراحی آن کمک می کند، و دسترسی به انشعاب آب و گاز نیز آسان است. با توجه به اینکه عموما تاسیسات دارای سر و صدا هستند، این فضا برای استفاده طولانی مدت مناسب نیست. به همین دلیل در استفاده کوتاه مدت از آشپزخانه یا بار مشکلی ایجاد نمی کند. و بین تاسیسات و فضای نشیمن و صرف غذا فاصله مناسبی ایجاد می کند.

برای آشنایی با قوانین روف گاردن می توانید مقاله “قوانین ساخت بام سبز” را مطالعه نمایید.

روف گاردن، فضای مناسب بام باغ — طراحی آشپزخانه کوچک روف گاردن با دسترسی مناسب به فضای نشیمن

باغچه پرورش سبزیجات

یکی از علاقه مندی های دوست داران گل و گیاه، پرورش سبزیجات، صیفیجات و گیاهان دارویی است. برای کسانی که به باغبانی علاقمند هستند اما محدودیت فضا دارند، بام می تواند فضای مناسبی باشد. در بسیاری از شهرهای اروپا پرورش سبزیجات و محصولات خانگی برای مصرف شخصی انجام می شود و با عنوان کشاورزی شهری در حال گسترش است. برای این کار می توان در طراحی بام باغ بخشی را به پرورش سبزیجات اختصاص داد. و یا از باکس های کوچک برای این کار استفاده کرد. در واقع کاربری بام باغ می تواند مانند باغچه های قدیم، بخشی از زندگی روزمره مردم آپارتمان نشین باشد و به صورت محدود محصولات تازه برای آنها فراهم کند.

روف گاردن چوبی

مطالعه این مقاله

بام سبز، کشاورزی شهری — استفاده از بام باغ برای پرورش محصولات کشاورزی

زمین ورزش

در کنار فضاهای ورزشی خصوصی در آپارتمان ها، فضای روف گاردن می تواند علاوه بر تفریح برای فعالیت های ورزشی هم استفاده شود. برای این منظور می توان بخشی از سطح روف گاردن را به این فضا اختصاص داد و آن را به صورت جداگانه با پوشش مخصوص کفپوش کرد. در این فضا می توان وسایل ورزشی ثابت یا متحرک قرار داده و برای ورزشهای روزانه استفاده نمود. در ساختمانهایی با بام وسیع، زمین های ورزشی کوچک در روی بام قابل جانمایی بوده و می توان که برای ورزش های سبک و محدود از آنها استفاده نمود.

کاربری بام باغ — طراحی روف گاردن برای استفاده ورزشی

فضای بازی کودک

امروزه در آپارتمانها، شرایط مناسبی برای بازی کودکان وجود ندارد. محدودیت های حرکتی و ایجاد سر و صدا مانع از فعالیت بدنی کودکان می شود. قرنطینه خانگی در سال ۲۰۲۰ و کم بودن فضاهای سبز شهری به نسبت سرانه جمعیت، این مشکل و محدودیت را بیش از پیش آشکار نمود. در صورت ایجاد حفاظ استاندارد و مناسب در محدوده بام، می توان بخشی از این فضا را به بازی کودکان اختصاص داد. این گزینه یکی از پیشنهادهای مناسب کاربری بام باغ برای آپارتمان هایی است که بخشی از ساکنین آنها کودک هستند. این زمین بازی کودک فضایی امن و خصوصی را برای کودکان فراهم می کند، که با حداقل حضور والدین به صورت روزانه در دسترس است.

سینما

در بام علاوه بر استفاده های خصوصی، کاربریهای عمومی را هم می توان اضافه کرد. یکی از این پیشنهادهای کاربری بام باغ قراردادن سینمای خصوصی روباز است. در مجتمع های مسکونی بزرگ از فضای بام باغ می توان برای فعالیت های فرهنگی استفاده کرد. سینما و پروژکتورهای روی بام باید از نوع متحرک باشد؛ و یا فضایی برای محافظت از باران و باد در نظر گرفته شود. در طراحی بام باغ می توان فضای یک پارچه ای را برای این منظور با دسترسی برق مناسب در نظر گرفت. که بتوان با صندلی های متحرک برنامه های خاص را در آن طرح ریزی کرد.

کاربری بام باغ - اسپینگر — طراحی بام به عنوان سینمای روباز – لندن

فضای اجتماعی و فرهنگی

بسیاری از موسسات فرهنگی در بافت شهری متراکم، فضایی به عنوان محوطه یا فضای باز ندارند. کاربری بام باغ، با طراحی مناسب می تواند فضایی ویژه را برای گردهمایی ها و برنامه های مختلف ایجاد کند. یا با ایجاد مجموعه ای نیمه مسقف به عنوان گالری و نمایشگاه قابل استفاده باشد. در این فضا فعالیت های متفاوت از تئاتر تا اجرای موسیقی مانند فضای باز پارک قابل اجرا خواهد بود. و به عنوان فضایی اجتماعی با کارکرد زیست محیطی عمل می کند.

درکنار پیشنهادهای ارائه شده که از پایه ای ترین فضاهای مورد استفاده عموم است، بسیاری از فضاهای خاص دیگر هم می تواند در کاربری بام باغ قرار داده شود. تنها نیاز است فهرستی از علایق و فعالیت های کاربران بام به عنوان ایده به طراح ارائه شود. هدف از ایجاد بام باغ تنها افزایش سطح سبز نیست. بلکه بهبود کیفیت زندگی شهرنشنان نیز مطرح می شود. به همین منظور باید در طراحی این فضا به نیازهای روزمره ساکنین توجه داشت و از این فضا بهترین استفاده را نمود.