نقشه فاز دو روف گاردن چیست؟
نقشه های فاز دو مهمترین مرجع برای اجرای صحیح پروژه هستند. فاز دو در معماری منظر بیشتر برای سازه های معماری ارائه می شود. در حالیکه جزئیات اجرایی مخصوص به منظر مانند متریال کف پوش، نوع نشیمن، سازه های نیمه مسقف، گونه های گیاهی، خاکریزی، عملیات کاشت و به خصوص ایزولاسیون مخصوص روف گاردن اهمیت زیادی دارند. اسپینگر ( espinger ) در این متن پلان های اصلی فاز دو روف گاردن معرفی نموده است.
برای آشنایی با مراحل ساخت روف گاردن می توانید مقاله های “ اجرای روف گاردن” را مطالعه نمایید.
پلان اندازه گذاری
پلان اندازه گذاری اولین نقشه دقیق جزئیات در فاز دو روف گاردن است. در این پلان اندازه دقیق فضاها، مسیر ها و عوارض بزرگ در پلان اصلی که معمولا ابعاد آن A3 است، مشخص می شود. در بعضی موارد نیاز به نقشه های بزرگ مقیاسی با بزرگنمایی ۱/۱۰۰ یا ۱/۵۰ برای مشخص کردن اندازه دقیق برخی از فضاها مانند آلاچیق، آشپزخانه و بار نیاز است. به طور کلی در پلان اندازه گذاری ابعاد دقیق همه فضاها برای اجرا باید ارائه شود.
یک نکته مهم این است که پلان نهایی فاز یک از نظر ابعاد مشابه با پلان اندازه گذاری است. در واقع عملیات اندازه گذاری روی پلان نهایی فاز یک انجام می شود. به همین دلیل پلان فاز یک از نظر دقت مانند پلان های فاز دو است؛ و در فاز دو تنها جزئیات اعداد به آن اضافه می شود. به همین دلیل تمامی استانداردهای صحیح فضایی باید در طراحی نقشه فاز یک رعایت شوند.
پلان شیب بندی و کف شور ها
شیب بندی درست روف گاردن اهمیت زیادی در تخلیه آب و افزایش طول عمر بام دارد. در واقع مهمترین نکات در ساخت روف گاردن بعد از محاسبه بار وزنی قابل تحمل، طرای شیب بندی، ایزولاسیون و کف شورهای مناسب است. زیرا رطوبت ناشی از باران و تجمع آب بیشترین آسیب را به سازه وارد می کند. در پلان شیب بندی روف گاردن باید به باغچه بندی ها، میزان آبیاری گیاهان و نحوه تخلیه آب آبیاری نیز توجه شود.
در پلان هایی با باغچه بندی مشخص، بهتر است که هر باغچه یک خروجی زهکش مجزا داشته باشد. تا آب آبیاری بدون جاری شدن در کف بام به طور مستقیم به لوله تخلیه انتقال پیدا کند. اما در روف گاردن هایی که بخش زیادی از آنها به صورت چمن، گیاهان پوششی یا سطوح سبز بزرگ طراحی شده است، باید روش زهکشی آب، مسیر حرکت آن و دبی متوسط آب خروجی حتما ارائه شود.
در پلان شیب بندی معمولا محل دقیق کف شور ها نیز ارائه می شود. اندازه کف شور در بام های معمولی بر اساس دبی خروجی آب باران تعیین می شود. در روف گاردن علاوه بر باران باید به میزان آب خروجی ناشی از آبیاری نیز توجه شود. و در مناطق پر باران مانند گیلان و مازندران علاوه بر بارندگی، بارش های موسمی و سیل آسا نیز باید مد نظر قرار بگیرند. تا در صورت نیاز مسیر زهکش اضطراری برای تخلیه سریع آب طراحی شود.
پلان ارتفاع و کف سازی
پلان های ارتفاعی برای مشخص کردن سطوح نهایی استفاده می شوند. در طراحی روف گاردن استفاده از اختلاف سطح می تواند به فضاسازی کمک زیادی کند. به طور مثال ایجاد سکو برای فضای آلاچیق و یا ساخت فضای نشیمن در فرورفتگی کاربرد زیادی دارد. به همین دلیل کف سازی می تواند کد ارتفاعی متفاوتی از کف اصلی بام داشته باشد. ضمن آنکه کدهای ارتفاعی با ایجاد شیب ملایم در بام نیز تغییر می کند. به همین دلیل پلان ارتفاعی از پلان های پایه فاز دو در طراحی روف گاردن است.
در نقشه فاز دو روف گاردن علاوه بر کد ارتفاعی کف، کد ارتفاعی کف باغچه ها و سطح نهایی خاکریزی نیز باید مشخص شود. کف باغچه ها می تواند به صورت فرورفتگی یا هم سطح با کف اصلی بام باشد. به همین ترتیب با توجه به عمق خاکریزی سطح نهایی خاک باغچه نیز می تواند پایین تر، هم سطح با کف سازی و یا بالاتر از کف سازی قرار بگیرد. این اطلاعات ارتفاعی می تواند در این پلان ارائه شود؛ و یا در صورت بزرگ بودن پروژه به صورت پلان مستقل خاکریزی به کارفرما ارائه گردد.
پلان تاسیسات (الکتریکال و مکانیال)
در پلان الکتریکال و مکانیکال محل انشعاب های اصلی برق و آب بام مشخص می شود. در نقشه الکتریکال روف گاردن، پلان برق کشی بام با توجه به ورودی های برق مورد نیاز برای وسایل برقی، نور پردازی و سیستم های کنترل اتوماتیک روف گاردن ارائه می شود. و در پلان لوله کشی، نقشه لوله های اصلی ورودی آب برای اتصال به سیستم آبیاری مشخص می شود. ضمن آنکه لوله کشی بخش هایی مانند آشپزخانه، بار، استخر، آب نما، سرویس بهداشتی و شیربرداشت مربوط به بخش نگهداری و نظافت نیز در این پلان ارائه می گردد.
پلان کف سازی و جزئیات اجرا
پلان فاز یک تنها اطلاعات محدودی در حد تیپ کف پوش ها را مشخص می کند. در حالیکه در نقشه فاز دو روف گاردن نوع دقیق متریال کف پوش، الگوی چیدمان، روش اجرا و متراژ کف پوش مورد نیاز ارائه می شود. برای کف سازی از متریال های بسیار ساده مانند بتن و موزاییک تا متریال های کاربردی تری مانند انواع ترموود، وودپلاست، سرامیک، اسلب های بتن، تایل های پیش ساخته و یا حتی آجر، سرامیک و کاشی های دست ساز می توان استفاده کرد. علاوه بر نوع متریال، روش اجرا نیز به صورت ملات ریزی، شاسی کشی و پدستایل می تواند باشد. که جزئیات کامل اجرایی مانند ترکیب و میزان ملات ریزی، نوع قوطی ها در شاسی کشی و نقشه شاسی و یا نوع و ارتفاع پدستایل ها در نقشه کف سازی باید به صورت کامل ارائه شوند.
پلان دیوار چینی و باغچه بندی
استفاده از دیوارهای کامل و یا دیواره های کوتاه برای تقسیم بندی فضاها، ایجاد حصار، جان پناه، اختلاف سطح و بستن نمای نامناسب کاربرد زیادی دارد. این دیوارها می توانند به صورت دائم و موقت باشند. که تمامی متریال های مورد استفاده در فضای خارجی برای آنها قابل استفاده است. پلان، جزئیات و مقطع تمامی دیوار ها به طور کامل در نقشه های فاز دو روف گاردن معرفی می شود.
در کنار سازه های معماری، روش باغچه بندی و ایجاد فضای کاشت هم از مواردی است که باید حتما در نقشه ها مشخص شود. باغچه ها با دیوار چینی، بتن ریزی و یا با استفاده از باکس های فلزی و شاسی کشی قابل اجرا هستند. که خروجی زهکش آب نیز باید در آنها ایجاد شود. روش ساخت باغچه های کشت می تواند متفاوت از اجرای سازه ای روف گاردن باشد. که در صورت نیاز جزئیات آن باید در نقشه های فنی نشان داده شود.
پلان جزئیات مبلمان
جزئیات مبلمان شامل دیتیل برای تمامی مبلمان طراحی شده در روف گاردن است. که می تواند شامل انواع آب نما، استخر، آلاچیق، سایه بان، آتشگاه، شومینه، باربیکیو، آشپزخانه، محل نشیمن، بار، پرگولا و … باشد. در این پلان طراحی سازه مورد نظر، ابعاد، رنگ، متریال، مقطع و حتی روش اجرای آن ها مشخص شده است. و در صورت نیاز اطلاعات شرکت تولید کننده و اجرا کننده محصول مورد نظر نیز ذکر می شود. این اطلاعات برای اجرای مناسب طرح روف گاردن بسیار کاربردی است.
پلان کاشت
طراحی تخصصی روف گاردن در ایران سابقه کمی دارد. به همین دلیل معمولا برای روف گاردن پلان کاشت ارائه نمی شود. و از یک کارشناس باغبانی برای انتخاب گیاهان راهنمایی می گیرند. در حالیکه به صورت اصولی ارائه پلان دقیق کاشت یکی از ملزومات نقشه فاز دو روف گاردن است. چون نوع باغچه بندی، انتخاب ایزولاسیون، خاکریزی و آبیاری کاملا به پوشش گیاهی بستگی دارد.
پلان کاشت روف گاردن چیست؟
در پلان کاشت نوع دقیق گیاهان، محل کشت، تعداد و مشخصات گیاه ارائه می شود. روش های ترسیم پلان کاشت بسته به پروژه می تواند گرافیک متفاوتی داشته باشد. اما محل دقیق کشت گیاهان، گونه های گیاهی و تعداد آنها در نقشه ارائه می شود. ضمن آنکه معمولا مقاطع طولی و عرضی پلان کاشت برای نشان دادن جزئیات کاشت ترسیم می گردد.
جزئیات کاشت
پلان جزئیات کاشت شامل نقشه های بزرگنمایی مورد نیاز برای ترکیب بندی کشت، روش کاشت درختان، روش تثبیت درختان، و هر نکته خاصی است که در طی عملیات کاشت باید به آنها توجه شود. مهمترین بخش در جزئیات کشت روش کشت درختان بزرگ و تثبیت گیاهان در ارتفاع است. که معمولا با ارائه مقاطعی از سیستم انکراژ ارائه می شود.
پلان ایزولاسیون تخصصی روف گاردن
ایزولاسیون روف گاردن شامل دو بخش عمومی و تخصصی است. ایزولاسیون عمومی بام روی کف پایه و بعد از شیب بندی انجام می شود. که تمام سطح بام را پوشانده و روی دیواره ها و زهکش ها نیز ادامه پیدا می کند. ایزولاسیون عمومی روف گاردن معمولا یکی از انواع قیرگونی، ایزوگام و یا عایق های پاششی هستند.
اما ایزولاسیون تخصصی روف گاردن برای سطوح کشت روف گاردن استفاده می شود. این ایزولاسیون می تواند با توجه به طراحی تمام سطح بام و یا تنها باغچه های کشت را شامل شود. و مهمترین ویژگی آنها قابلیت ضد ریشه بودن ایزولاسیون است. که به همراه فیلتر های محافظ و پنل های مشبک زهکش به کار می روند. این نوع از ایزولاسیون مانع از نفوذ ریشه به بام و آسیب رساندن آن به سازه های بام می شود.
برای آشنایی با ایزولاسیون روف گاردن می توانید مقاله های ” نصب لایه های روف گاردن ” و “لایه های روف گاردن” را مطالعه نمایید.
جزئیات خاکریزی
جزئیات خاکریزی در نقشه فاز دو روف گاردن شامل دو بخش ترکیب بندی لایه های خاک و عمق آنهاست. ترکیب بندی لایه ها معمولا به صورت معرفی لایه ها در مقطع نشان داده می شود. که در آن انواع لایه های خاک مورد نظر برای باغچه ها مانند انواع زهکش (گراول، لیکا یا پنل های زهکش)، خاک (خاک باغچه، ترکیبات کودی، خاک های ترکیبی سبک روف گاردن، کمپوست) و مالچ (گراول، لیکا، مالچ های گیاهی و چیپس چوب) با ترتیب لایه ها در آنها مشخص می شوند. در کنار نوع لایه ها عمق هر یک از لایه ها نیز در این مقطع مشخص می شود.
در کنار این اطلاعات، ممکن است شرح روش خاکریزی، حجم متریال مورد نیاز و نوع برند متریال خاک ریزی نیز معرفی شود. علاوه بر آنها ترکیب خاکریزی یا متریال خاک با توجه به ابعاد باغچه و نوع گیاه نیز می تواند متفاوت باشد. به طور مثال باکس های درختی ترکیب خاک غنی تری از باکس های گل های فصلی دارند. و یا برای بعضی از گیاهان مانند آزالیا و هورتانسیا به خاک هایی با ترکیبات اسیدی یا متفاوت از گیاهان رایج نیاز است.
برای آشنایی با خاکریزی روف گاردن می توانید مقاله های “ترکیب خاک روف گاردن ” و “ویژگی های خاک روف گاردن” را مطالعه نمایید.
پلان آبیاری قطره ای
آخرین پلان در ارائه نقشه فاز دو روف گاردن معمولا پلان آبیاری است. آبیاری می تواند به صورت اتوماتیک یا نیمه اتوماتیک طراحی شود. اما باید توجه داشت که سیستم آبیاری بر اساس مشخصات سیستم زهکشی روف گاردن، نوع خاک، گیاه و اقلیم منطقه طراحی می شود. در نقشه های آبیاری طرح چیدمان و نصب لوله ها، مشخصات لوله های آبیاری، اتصالات، محل قرارگیری و نوع نازل ها و برنامه کلی سیستم آبیاری ارائه می شود. این نقشه حتی در صورت عدم اجرای دقیق، به مجری سیستم آبیاری در بهینه سازی اجرا کمک زیادی خواهد کرد؛ و مشخصات کلی سیستم آبیاری مورد نیاز روف گاردن را مشخص می کند.
برخی پروژه های اجرا شده
آدرس: تهران – نیاوران
تاریخ اجرای پروژه: ۱۳۹۳
معمار: مهندس عضدی فر
مساحت پروژه: ۱۸۰ متر مربع
آدرس: قم
تاریخ اجرای پروژه: ۱۳۹۱
نوع پروژه: مسکونی
مساحت پروژه: ۱۶۰ متر مربع
روف گاردن محوطه جنوبی ایرانمال
آدرس: تهران
تاریخ اجرای پروژه: 1397
نوع پروژه: تجاری - تفریحی
مساحت پروژه: 2000 متر مربع