انواع روف گاردن

روف گاردن‌ها انواع مختلفی دارند که با طراحی و روش های مختلفی اجرا می‌شوند. سیستم متمرکز (intensive) و سیستم گسترده (extensive) از انواع مدل روف گاردن هستند؛ که در ادامه، آنها را به‌طور خلاصه بررسی می‌کنیم. با مطالعه مزایا و معایب هر یک از سیستم‌ها و مقایسه آن با فضای باغ خود، می‌توانید بهترین شیوه را برای بام انتخاب کنید. اسپینگر ( espinger ) در این نوشتار به معرفی انواع روف گاردن و بررسی آنها می‌پردازیم.

ساختن روف گاردن هزینه‌های بسیاری در پی خواهد داشت. اما دو نکته را فراموش نکنید؛ اول اینکه میزان سودی که از روف گاردن می‌برید، بسیار بیشتر از هزینه آن خواهد بود. و دوم اینکه، با مشورت از یک طراح روف گاردن حرفه‌ای، می‌توانید کم هزینه‌ترین روف گاردن را برای فضای باغ خود طراحی کنید.

روف گاردن سیستم گسترده چیست؟

سیستم گسترده یکی از انواع طراحی روف گاردن به شمار می‌رود. واژه Green Roof یا بارم سبز برای سیستم گسترده (Extensive) استفاده می‌شود. از این روش برای اجرای بام سبز با ضخامت کم یا با مقطع کم ارتفاع استفاده می‌شود. محیط کاشت این سیستم کم عمق است. به همین دلیل تعداد محدودی از گونه های گیاهی (یک یا دو نوع گیاه) را می‌توان در این سیستم کاشت.

این سیستم معمولا زمانی‌ کاربرد دارد، که حداقل بار وزنی مدنظر باشد. این روش، برای بهبود شرایط اکولوژیک محیط زیست، کمک به رفع آلودگی هوا و ایجاد اکسیژن استفاده می‌شود؛ اما از نظر کاربری اجتماعی، ضعیف عمل می‌کند. بنابراین اگر می خواهید به طور مستقیم از بام خود استفاده کنید، این روش مناسب شما نخواهد بود. به طور کل ویژگی‌های سیستم گسترده، شامل موارد ذیر هستند:

برای پشت‌بام‌های کم شیب و یا کاملا صاف، روف گاردن گسترده می تواند به کار رود.
گیاهانی با برگ‌های گوشتی و گیاهان علفی چندساله، بهترین انتخاب برای کاشت در روف گاردن گسترده هستند.
این سیستم به یک سال آبیاری نیاز دارد و بعد از یک سال، نیاز به آبیاری دائم نخواهد داشت.
اگر پشت‌بام شما تحمل بار زیاد را ندارد، باید از سیستم گسترده که وزن کمتری دارد استفاده کنید.
به دلیل عمق کم بستر روف گاردن گسترده، گیاهان ریشه کوتاه در این سیستم کشت می شوند.
تنوع گیاهی این سیستم کم بوده و بهتر است یک تا دو مدل گیاه در آن بکارید.
عمق خاک این سیستم حداقلی است.
از بین انواع روف گاردن سیستم گسترده، برای اجرا روی بام پارک‌های صنعتی، ویلاهای بزرگ و مدارس مناسب‌تر است.

روف گاردن سیستم متمرکز چیست؟

سیستم Intensive با واژه Roof Garden یا همان باغ بام نیز شناخته می‌شود. این سیستم یکی از انواع روف گاردن است که عمق خاک زیادی دارد. در این سیستم می‌توانید انواع و اقسام گیاهان را بکارید. و فضا را به یک پارک تبدیل کنید.

برای تبدیل یک بام، به باغ بام یا روف گاردن به بستر کشت عمیق و خاک آلی برای گیاهان مختلف نیاز داریم. ضمن آنکه در این سیستم مقاوم سازی بنا الزامی ‌است. از ویژگی‌های سیستم متمرکز می‌توان به موارد ذیل اشاره کرد:

به خاطر بستری که روف گاردن فشرده برای گیاهان فراهم می‌کند، متوسط رشد افزایش می‌یابد.
این سیستم می‌تواند ۴۰ سانتی‌متر تا بیش از ۱ متر عمق داشته باشد.
با استفاده از این روش می‌توانید گیاهان بیشتر و گوناگون را بکارید. توجه داشته باشید که گیاهان مهاجم نباید در روف گاردن کشت شود. زیرا ریشه این گیاهان بی‌قاعده هستند و می توانند به سازه آسیب برسانند.
طراحی مسیر و کاربریهای مختلف مانند آلاچیق، آبنما و غیره، مواردی هستند که در سیستم فشرده قابل اجرا هستند.
از بام سبز فشرده می‌توان برای ساخت پارک، زمین بازی و باغ سبزیجات نیز استفاده کرد.

برای آشنایی بیشتر با گیاهان روف گاردن می توانید مقاله“انتخاب گیاه در روف گاردن” را مطالعه کنید.

روف گاردن با سیستم مدولار چیست؟

هر دو نوع از روف گاردن گسترده و فشرده می تواند به صورت مدولار نیز اجرا شوند. در این سیستم از planter box یا جعبه کاشت استفاده می‌شود. که بستر با عمق مورد نظر به صورت پیش ساخته تهیه شده، و روی بام نصب می شود. به این ترتیب سطوح مورد نظر بام با جعبه‌های کاشت پوشیده شده، و گیاهان در این جعبه‌ها کاشته می‌شوند.

ویژگی‌های سیستم مدولار به شرح زیر هستند:

این مدل روف گاردن به انتخاب خاک و عملیات بنایی نیاز ندارد. گیاهان و درختچه‌ها داخل فلاورباکس یا جعبه گیاه قرار می‌گیرند و روی پشت بام دیزاین می‌شوند.
از آنجایی که قرار نیست ریشه‌ها در خاک روی پشت بام قرار بگیرند و داخل گلدان هستند، محدودیت های اجرایی روف گاردن ثابت را ندارند.
یکی دیگر از امکانات خوبی که این سیستم به شما می‌دهد، امکان تغییر طراحی یا دیزاین بعد از دوره‌های شش ماهه یا یک ساله است. این امکان، باعث ایجاد تنوع بیشتر می‌شود.

نکات مهم در اجرای روف گاردن

اگر باغی که طراحی می‌کنیم از نظر وزنی بسیار سنگین باشد، ممکن است به ساختمان صدمه وارد کند. انواع روف گاردن ویژگی های متفاوتی دارند. و با توجه به شرایط بام و نیازها مورد استفاده قرار می گیرند. ضمن آنکه شرایط اقلیمی مانند باد و تابش مستقیم نور خورشید، نیز بر طراحی آنها اثر دارد.
در طراحی روف گاردن، باید به شرایط دمایی و سیستم ذخیره آب نیز توجه کنید. در زمان قطع شدن آب، گیاهان بی آب مانده و صدمه می‌بینند. سرما و گرمای بیش از حد نیز تاثیرات منفی خواهند گذاشت.

نکات مهم در طراحی بام سبز و تراس سبز

مطالعه این مقاله

سرما می‌تواند به پوشش گیاهی روف گاردن آسیب بزند. پس باید به فکر یک حفاظ در این زمان‌ها باشید، تا بتوانید شرایط گلخانه‌ای را برای پوشش گیاهی بام سبزتان فراهم کنید.
یکی از مهم‌ترین نکات در هنگام طراحی روف گاردن، انتخاب گیاهان مناسب برای ایجاد فضای سبز است. بهتر است گیاهانی را انتخاب کنید که با شرایط آب و هوایی منطقه تناسب داشته باشند. این فضای سبز شامل گیاهان پوششی و انواع درخت‌ها و درختچه‌ها می‌شود.
پس از انتخاب گیاهان، توجه به نور خورشید نکته اساسی است. کنترل نور خورشید و زاویه تابش از نکات مهم در طراحی روف گاردن به شمار می‌رود. نور خورشید یکی از مهم‌ترین عوامل رشد و تغذیه گیاهان است. بدون وجود آن گیاهان پژمرده شده و از بین می‌روند.
قبل از طراحی روف گاردن و انتخاب مکان مناسب برای پوشش گیاهی، باید به میزان آفتاب و همچنین سایه اندازی ساختمان‌های اطراف بر روی بام سبز ساختمان دقت شود. برای مثال، گیاهانی که نیاز به آفتاب مستقیم ندارند در ناحیه سایه کاشته می‌شوند. و گیاهانی که نیاز به نور مستقیم خورشید دارند، در قسمت آفتاب‌گیر قرار می‌گیرند.
نگهداری از فضای سبز فقط به نور خورشید وابسته نیست، آبیاری نیز حائز اهمیت است. سخت است که نیروی انسانی پیوسته مراقب آبیاری فضای سبز باشد. به همین دلیل از آبیاری اتوماتیک و قطره‌ای، برای این منظور استفاده می‌شود. این روش از آبیاری به صرفه جویی در مصرف آب نیز کمک می‌کند.

اگر روف گاردن شما از نوع کاشت در زمین، باشد باید به فکر زیرسازی باشید. ساخت روف گاردن رطوبت زیادی را به همراه دارد. همین علت باعث می‌شود که در صورت زیرسازی نامناسب، آسیب زیادی به ساختمان وارد شود. به همین دلیل باید پیش از اجرا بام به صورت تخصصی ایزولاسیون شود.
یکی دیگر از مشخصات روف گاردن، کف‌سازی است. کف‌سازی روش های مختلفی دارد. اما دو نمونه از کفشازی های پر کاربرد روف گاردن استفاده از کف پوش چوبی و یا شن و قلوه سنگ تزئینی است. در نوع کف‌سازی چوبی هزینه ساخت کف به دلیل بالا بودن هزینه مواد اولیه و زیرسازی، کمی گران‌تر از کف‌سازی با سنگ تزئینی است.
استفاده از انواع مبلمان و تجهیزات جانبی در روف گاردن به سلیقه شما بستگی دارد. طراح نیز با توجه به خواسته‌های مشتری این موارد را اضافه می‌کند. استفاده از آلاچیق، باربیکیو، آبنما، میز و صندلی، گلدان، سایبان، شومینه، درختچه و امثال آن‌ها از جمله تجهیزات جانبی هستند. استفاده از آنها در زیباسازی بام سبز تاثیر بسیاری می‌گذارد.

چند ایده مبلمان روف گاردن

برای زیباتر کردن فضای روف گاردن، می‌توان از انواع مبلمان استفاده کرد. چراغانی کردن، تعبیه شومینه و آلاچیق، استفاده از مبل، میز و صندلی، روش‌هایی برای افزایش جذابیت و استفاده بهتر از محیط روف گاردن هستند.
از آلاچیق‌های مقاوم در برابر تابش نور خورشید و رطوبت باران و برف استفاده کنید. کاربرد آلاچیق برای همه آشکار است. با استفاده از آلاچیق، سقفی بالای سر شما خواهد بود. و همزمان می‌توانید از فضای باز و طبیعت روف گاردن خود بهره ببرید.
اگر پشت‌بام شما مقاومت کافی داشته باشد، می‌توانید از تور سنگ یا گابیون برای زیبایی بیشتر روف گاردن استفاده کنید. آبنما هم می‌تواند تاثیر بسیاری در زیبایی روف گاردن و ایجاد یک محیط طبیعی داشته باشد. میز و صندلی و تاب، نورهای رویایی، کف پوش و تمامی این تجهیزات می‌توانند جلوه‌ای زیبا به باغ کوچک خانه شما دهند.

مطالب زیر را از دست ندهید

باغچه سبزیجات عمودی

باغچه سبزیجات عمودی، ساخت دیوار سبز در منزل پرورش سبزیجات در خانه یکی از جذابترین انواع باغبانی است. به خصوص که استفاده از گیاهان تازه چین ادویه ای و [...]

2 دیدگاه

مزایا و معایب چمن مصنوعی

مزایا و معایب چمن مصنوعی برای طراحی و ساخت روف گاردن می‌توانید از چمن‌های طبیعی و مصنوعی بهره بگیرید؛ و فضایی سرسبز و دلنشین داشته باشید. اما اگر می‌خواهید فضای [...]

7 دیدگاه

بانک مقالات