روف گاردن ژاپنی
طراحی باغ ژاپنی «Japanese Garden» تاریخی بسیار طولانی دارد. اولین باغهای ژاپنی با طراحی باغهای سلطنتی و اشرافی در امپراطوری ژاپن شروع شد. در دوران مدرن اصول طراحی آن به فضای شهری و پارکها راه پیدا کرد. و امروزه به عنوان الگویی از باغسازی مدرن به صورت روف گاردن ژاپنی و تراس گاردن به کار می رود. روف گاردن و تراس گاردن نوعی از باغهای شخصی در الگوی ساخت و ساز جدید هستند. و طراحی این نوع از فضای سبز به اندازه ایده ها و سلیقه های شخصی تنوع خواهد داشت. سبک های مختلف باغسازی نیز در این فضاهای کوچک گنجانده می شوند. که از آنها می توان به باغهای کلاسیک، فرانسوی، انگلیسی، ژاپنی، مدرن و مینیمال اشاره کرد. در این مقاله اطلاعاتی برای آشنایی با روف گاردن ژاپنی ارائه شده است.
روف گاردن ژاپنی در واقع الگوی کوچک و یا ساده شده از باغهای ژاپنی در ارتفاع است. ویژگی های طراحی آن بر پایه اصول طراحی باغ ژاپنی است. و از المان ها و عناصر اصلی باغ ژاپنی مانند ترکیب گونه های گیاهی، برکه، جوی، آبشار، پل، تخته سنگ، قلوه سنگ، آلاچیق و انواع فانوس و پاگودا استفاده می شود.
تاریخچه باغ ژاپنی
ریشه فرهنگ باغسازی ژاپن به باغسازی چین بر می گردد. اصول باغسازی چین بعد از ورود به ژاپن تغییر پیدا کرد و تا حد زیادی کامل شد. از قرن ۸ تا ۱۱ میلادی، طبقه اشراف در امپراطوری ژاپن باغهای زیادی ساختند. این باغها شامل جزیره، آبشار و گیاهان مختلفی بودند؛ که منظره ای شبیه به نقاشی ایجاد می کردند و بعضی از آنها هنوز هم وجود دارند. بعد از آن دیدگاه «زِن بودیسم» در قرن ۱۶ و ۱۷ میلادی باعث ساخت باغهایی کوچک و ساده شد. که در آن گیاهان همیشه سبز به عنوان نمادی از زیبایی ابدی مورد استفاده قرار می گرفتند. و اجزای باغ برای تفکر و رسیدن آرامش حقیقی بسیار ساده انتخاب و طراحی می شد.
در قرن اخیر این شیوه طراحی برای بخشی از پارکها، حیاط ویلاها و روف گاردن مورد استفاده قرار می گیرد. باغسازی ژاپنی دارای اصول و قوانینی است، که می تواند همراه با یکدیگر و یا تکی مورد استفاده قرار گیرد. در بسیاری از طراحی های مدرن و مینیمال تنها یکی از این موارد در کل طراحی به کار می رود. و همان عنصر به عنوان نمادی از زیبایی و الگوی تفکر عمیق شرقی شناخته می شود.
عناصر اصلی منظره در باغ ژاپنی چیست؟
باغ ژاپنی تنها یک منظره ی دور شبیه به تابلوهای نقاشی نیست. بلکه بر اساس مسیر حرکت در باغ منظره های مختلفی در برابر فرد قرار می گیرد. و فرم های مختلفی از زمین، آب و گیاه در آن دیده می شود. مهمترین اجزا در باغسازی ژاپنی شامل گیاهان، سنگ ها، جریان حرکت و آب است. این عناصر بخش هایی از ترکیب باغ ژاپنی هستند، که از طرح اصلی تبعیت می کنند و یک کلیت هماهنگ بوجود می آورند. هر یک از این اجزا در باغسازی ژاپنی به شیوه ای خاص مورد استفاده قرار می گیرند. در ادامه متن عناصر طراحی روف گاردن ژاپنی معرفی شده است.
کدام گیاهان در طراحی باغ ژاپنی به کار می روند؟
کاربرد گیاهان در باغ ژاپنی بر اساس اصول تفکر فرهنگی آنهاست. الهام از طبیعت، بازسازی آن و تفکر درمورد مفاهیم درک شده از طبیعت بخشی از این فرهنگ است. یکی از مهمترین دلایل کاربرد گیاهان نمادگرایی و تغییرات فصلی در باغ ژاپنی است. استفاده از گیاهان برگریز و همیشه سبز نیز بر همین موضوع تاکید می کند. گیاهان برگریز با تغییرات رنگی در سال پویایی و تغییر در زندگی را نشان می دهند. به طور مثال گیلاس، سیب وحشی، آلو، به ژاپنی و افرای ژاپنی به دلیل شکوفه های بهاره و برگ های رنگی پاییز مورد استفاده زیادی قرار می گیرند. و برعکس آنها استفاده از گیاهان همیشه سبز سادگی، محدودیت و ثبات را در طراحی نشان می دهد؛ که نمادی از زیبایی مینیمال و ابدی است. درختان همیشه سبزی مانند: کاج سیاه ژاپنی، کاج سرخ ژاپنی، آزالیا و کاملیا و انواع درختان بامبو.
علاوه بر آن طراحی کاشت در باغ ژاپنی الهام گرفته از طبیعت است. به همین دلیل طراحی ها نامتقارن و منحنی است. و از گیاهان با تعداد فرد در طراحی استفاده می شود. در این نوع طراحی کاشت گونه های گیاهی با فاصله مناسب کشت می شوند. و به هر درخت فضای کافی برای رشد داده می شود تا به فرم کامل و طبیعی خود برسد. علاوه بر آن گونه های اقلیمی هماهنگ با هم در طراحی به کار می روند. تا فضای طبیعی اقلیم کوهستانی، جنگلی یا دریایی به شکل صحیح بازسازی شود. و کشت گونه های متفاوت همراه با هم کاملا اشتباه شناخته می شود.
برای آشنایی بیشتر با گیاهان روف گاردن می توانید مقاله “گیاهان روف گاردن بهاری – درختچه ها” را مطالعه نمایید.
آب در روف گاردن ژاپنی
آب در باغ ژاپنی مفهوم آرامش و حرکت را دارد. و در فرم رود، آبشار و برکه مورد استفاده قرار می گیرد. در بسیاری از باغها مسیر حرکت آب از یک آبشار شروع شده و بعد از گذشتن از رود یا نهر به برکه انتهایی می رسد. این روند جریانی از حرکت و زندگی تا آرامش و سکون را در باغ نشان می دهد. شکل آبشار، مسیر رود و برکه در باغ ژاپنی به صورت طبیعی و با استفاده از سنگ است. اما در مجموع به کار بردن همه انواع فضاهای آبی و یا انتخاب یکی از آنها بستگی به نوع طرح و متراژ باغ ژاپنی دارد.
در روف گاردن ژاپنی استفاده از نهر آب و برکه می تواند گزینه مناسبی باشد. زیرا به فضای کمی احتیاج دارند. و ایزولاسیون روف گاردن می تواند به صورت تخصصی و مقرون به صرفه انجام شود. نمای نهر و برکه با استفاده از سنگ های تزئینی و گیاه می تواند به صورت طبیعی بازسازی شود. اگرچه در روف گاردن ژاپنی مینیمال و مدرن مانند باغهای زِن انواع آب نماهای ساده نیز قابل استفاده است.
برای آشنایی بیشتر با ایزولاسیون تخصصی می توانید مقاله “آشنایی با لایه های روف گاردن” را مطالعه نمایید.
سنگ در باغ ژاپنی
سنگ یکی از عناصر اصلی در باغسازی ژاپن است. زیرا ساختار اصلی باغ با جانمایی سنگ ها مشخص می شود. قوانین سنتی مشخصی برای طراحی چیدمان گروه های سنگ، سنگ های مسیر حرکت و شن کشی باغ های زِن وجود دارد. سنگ ها با فرم ها و شکل های مختلف در باغ به کار می روند. اما برای ایجاد هماهنگی در طرح معمولا از سنگ های یک رنگ استفاده می شود.
هر یک از فرم های سنگ نمادی برای یکی از عناصر طبیعی است. و جانمایی و انتخاب آنها با دو هدف فلسفی و زیبایی شناسی انجام می شود. به طور مثال سنگ های صخره ای و بزرگ نماد کوه و سختی است. در حالیکه سنگ های مسطح به خصوص در کنار رودخانه نشانه ای از انعطاف و همراهی با جریان طبیعت است. رودهای شن و سنگریزه در باغ های زِن هم نماد رودخانه های خشک، آرامش، سکون و تفکر است. که معمولا با شانه های چوبی مخصوص شیارهایی مانند جریان رود در آنها ایجاد می شود.
استفاده از سنگ ها به هر سه صورت در روف گاردن ژاپنی امکان پذیر است. به خصوص استفاده از قطعات صخره مانند و یا قلوه سنگ ها در ترکیب با فضای محدود روف گاردن می تواند طرح های زیبایی را بوجود بیاورد.
مبلمان در روف گاردن ژاپنی
پاگودا و فانوس
فانوس ها مهمترین ابزار نورپردازی در باغهای سنتی ژاپن بودند. در باغهای بزرگ فانوس ها برای روشنایی در کنار مسیر ها و حاشیه آبگیر به کار می رفتند. نوع دیگری ار فانوس ها به صورت چند طبقه نیز وجود داشتند، که به آن پاگودا گفته می شد. پاگودا فضای بیشتری را روشن می کند. و از آن بر روی تپه و بلندی برای روشنایی بیشتر استفاده می شود.
فانوس های چوبی و سنگی ژاپن تا حدی پیش رفتند که امروز به عنوان یکی از عناصر اصلی باغ ژاپنی شناخته می شوند. حتی در طراحی روف گاردن ژاپنی بدون کاربرد روشنایی و تنها برای زیبایی مورد استفاده قرار می گیرند.
پل
در بیشتر باغهای ژاپنی متوسط و بزرگ، یک پل بر روی رود یا نهر آب طراحی می شود. پل ها در بعضی موارد جنبه کاربردی ندارد. و صرفا به عنوان یک المان مفهومی و تزیینی به کار می روند. طرح و رنگ پل باید با طرح کلی باغ هماهنگ باشد. به طور مثال در بسیاری از طرح ها پل های چوبی به کار می روند که مانند بناهای سنتی ژاپن به رنگ قرمز هستند.
آلاچیق
آخرین مبلمان بسیار شناخته شده در روف گاردن ژاپنی، آلاچیق های چوبی است. معمولا در باغ ژاپنی آلاچیق یا سایه بانی چوبی برای استراحت، صرف چای و یا فضای تفکر طراحی می شد. این نوع آلاچیق در طراحی های جدید نیز به عنوان یکی از کاربریهای مهم در روف گاردن ژاپنی ساخته می شود.
برای آشنایی بیشتر با انواع آلاچیق می توانید مقاله “آلاچیق روف گاردن” را مطالعه نمایید.
برخی پروژه های اجرا شده
آدرس: تهران – نیاوران
تاریخ اجرای پروژه: ۱۳۹۳
معمار: مهندس عضدی فر
مساحت پروژه: ۱۸۰ متر مربع
آدرس: قم
تاریخ اجرای پروژه: ۱۳۹۱
نوع پروژه: مسکونی
مساحت پروژه: ۱۶۰ متر مربع
روف گاردن محوطه جنوبی ایرانمال
آدرس: تهران
تاریخ اجرای پروژه: 1397
نوع پروژه: تجاری - تفریحی
مساحت پروژه: 2000 متر مربع
امکان داره یک بخش از روف گاردن را ژآپنی طراحی کنیم و بقیه مدرن باشد؟
با سلام. بله. اگرچه به وسعت روف گاردن هم بستگی دارد.
باغهای ژاپنی بر اساس مفهوم طراحی خود می توانند بسیار کوچک و مینیمال طراحی شوند. و به عنوان بخشی از طرحی بزرگتر قابل طراحی هستند.
با این وجود این شکل از طراحی ترکیبی به پلان روف گاردن، شرایط موجود و مهارت و خلاقیت طراح وابسته است. در این خصوص می توانید از همکاران ما در شرکت اسپینگر مشاوره بگیرید.
۰۲۱۸۶۰۹۱۳۹۴
۰۹۱۲۰۹۵۶۵۴۱