آشنایی با فلاورباکس پلاستیکی
باکس های کشت یکی از اجزای اصلی در طراحی فضای سبز مدرن هستند. در بین انواع فلاورباکس های موجود در بازار، رایج ترین و پرکاربردترین آنها فلاورباکس پلاستیکی است. باکس های کشت پلاستیکی در مدل های زیادی از انواع دم دستی تا بسیار لوکس تولید می شوند. که دسترسی آسان، وزن کم، دوام و قیمت مناسب مهمترین عامل فروش بالای آنها در بازار هستند. اسپینگر ( espinger ) در این متن به معرفی انواع فلاورباکس پلاستیکی و ویژگی های آنها پرداخته است.
برای آشنایی با فلاورباکس می توانید مقاله ” فلاورباکس چیست؟” را مطالعه نمایید.
فلاورباکس پلاستیکی چیست؟
همه باکس های کاشتی که از پلاستیک ساخته می شوند، در گروه فلاورباکس های پلاستیکی هستند. انواع پلاستیک از نظر مشخصات شیمیایی در هفت گروه طبقه بندی می شوند. از این بین تنها سه گروه اصلی برای تولید انواع فلاورباکس پلاستیکی مورد استفاده قرار می گیرد؛ که عبارتند از : پلی اتیلن، پلی ونیل کلراید PVC و پلی پروپیلن. اگرچه سایر گروه ها هم می توانند برای ساخت فلاورباکس به کار روند، اما از نظر ویژگی ها و هزینه مناسب نیستند. بیشتر باکس های کشت موجود در بازار از این سه نوع پلاستیک ساخته شده اند، که در ادامه معرفی می شود.
پلی اتیلن Polyethylene
پلی اتیلن با نام اختصاری PE یکی از مهمترین انواع پلاستیک در صنایع مختلف است. دو نوع پر مصرف از این ترکیب پلی اتیلن کم چگالی (LDPE) و پلی اتیلن با چگالی بالا (HDPE) هستند. پلی اتیلن کم چگالی بیشتر برای ساخت بطری نوشیدنی ها و انواع پلاستیک شفاف و منعطف استفاده می شود. اما از آنجاکه مقاومت کششی کمی دارد، برای ساخت ظروف مناسب نیست. در حالیکه پلی اتیلن با چگالی بالا یکی از مهمترین مواد پلاستیکی در ساخت انواع فلاورباکس و کانتینرهای کشت است. HDPE نوعی پلاستیک سفت است؛ که در برابر انواع خوردگی مقاوم بوده و استحکام زیادی در برابر ضربه دارد. علاوه بر آن HDPE یکی از ایمن ترین ترکیبات پلاستیکی از نظر محیط زیستی است؛ و مقدار زیادی از آن بازیافت می شود.
پلی وینیل کلراید Polyvinyl chloride
پلی وینیل کلراید با نام تجاری PVC ، شناخته شده ترین ترکیب پلاستیک در بازار است. PVC پلاستیکی شفاف و مقاوم است. به دلیل مقاومت بالای آن در برابر ضربه و خوردگی مواد شیمیایی کاربرد زیادی در صنایع ساختمانی دارد. و بخش زیادی از فلاورباکس های مقاوم و با کیفیت بالا از این ماده تولید می شوند. ضمن آنکه قابلیت شکل پذیری و بافت یکدست و باکیفیت آن برای ساخت باکس های لوکس و خاص بسیار مناسب هستند.
دو عیب اصلی PVC شکنندگی بالا و قابلیت بازیافت بسیار کم آن است. در مورد اول، ترکیبات جدید PVC به صورت انعطاف پذیر طراحی شده اند؛ که شکنندگی آن را به شدت کاهش داده و طول عمر را افزایش می دهد. به همین دلیل، زباله سازی کم PVC کاربرد آن را در ساخت انواع فلاورباکس پلاستیکی به شدت افزایش داده است.
پلی پروپیلن Polypropylene
پلی پروپیلین PP هم یکی از پلاستیک های پرکاربرد در صنایع ساختمانی است. این پلاستیک قابلیت بالایی در تحمل دما و مواد مختلف دارد. به همین دلیل از دوام و طول عمر بالایی برخوردار است. علاوه بر آن بافت پلی پروپیلن نیمه شفاف است. سطح بیرونی آن دارای اصطکاک کمی بوده و بسیار صاف است. آسیب های فیزیکی آن به آسانی قابل تعمیر است. و مقاومت بالایی در برابر خوردگی مایعات شیمیایی مختلف دارد. و در نهایت دارای انعطاف پذیری و شکل پذیری بالایی است. به همین دلیل در ساخت انواع باکس کشت به خصوص طرح های خاص و ویژه به راحتی قابل استفاده است. پلی پروپیلن نیز قابلیت بازیافت زیادی ندارد. با این وجود به دلیل تولید کم زباله و کیفیت بالا از پرکاربردترین انواع پلاستیک است.
روش ساخت فلاورباکس پلاستیکی
فلاورباکس های پلاستیکی نیز مانند باکس ها بتنی با روش قالب گیری تولید می شوند. در این روش ابتدا گرانول های پلاستیک به همراه سایر افزودنی ها مانند رنگ، ترکیبات مقاوم به گرما، سرما، آتش سوزی و مواد آنتی UV در طی فرایند گرمادهی ذوب می شوند. و از آن ورق های پلاستیکی در رنگ و ضخامت های مختلف تولید می گردد. در مرحله بعد ورق های پلاستیک وارد فرآیند Thermoforming می شوند. در Thermoforming ورق پلاستیک در مجاورت صفحه با هوای داغ به حالت نرم و منعطف در می آید. و با فشار پرس یا هوا به شکل مورد نظر قالب زده می شود. پلاستیک پس از سرد شدن به ماده ای یکدست، سخت و مقاوم تبدیل می شود. و جز در فشار یا حرارت بسیار بالا دوباره تغییر شکل نخواهد داد.
این فرآیند نیاز به دستگاههای ویژه و تخصصی دارد؛ به همین دلیل تولید فلاورباکس پلاستیکی تنها در کارخانجات یا کارگاههای مکانیزه و نیمه مکانیزه انجام می شود. و برای آن باید از ماشین آلات صنعتی استفاده کرد. در حالیکه در مورد فلاورباکس بتنی می توان فرآیند تولید را به شکل محدود در کارگاه انجام داد. به همین دلیل فلاورباکس پلاستیکی تنها در تعداد بالا و به صورت پیش ساخته می تواند تامین شود.
برای آشنایی با فلاورباکس های بتنی می توانید مقاله ” آشنایی با فلاورباکس بتنی” را مطالعه نمایید.
ویژگی های فلاورباکس پلاستیکی
وزن فلاورباکس پلاستیکی چقدر است؟
مواد پلاستیکی وزن حجمی کمی دارند. به همین دلیل نسبت به سایر متریال های فلاورباکس مانند فلز، سنگ، چوب های فرآوری شده و بتن، سبک محسوب می شوند. به طوریکه تنها بعضی از انواع چوب طبیعی و کامپوزیت از نظر وزنی با پلاستیک قابل رقابت هستند. وزن کم باعث می شود که کاربرد فلاورباکس پلاستیکی در روف گاردن، تراس، بالکن و طبقات داخلی آپارتمان بسیار زیاد باشد. ضمن آنکه عملیات جابجایی، تعویض گلدان و نگهداری گیاهان نیز می تواند به راحتی انجام شود. وزن PVCبه دلیل تراکم بالا معمولا بیشتر از PP و PE است. اگرچه این اختلاف وزن به دلیل کم بودن، قابل چشم پوشی است.
مقاومت و طول عمر
عوامل آسیب رسان به فلاورباکس شامل دو دسته اقلیمی و محیطی (فیزیکی و شیمیایی) هستند. مقاومت فلاورباکسهای پلاستیکی به طور مستقیم به نوع پلاستیک پایه و مواد اضافه شده به ترکیب آن بستگی دارد. به همین ترتیب طول عمر نیز ارتباط مستقیم با میزان مقاومت باکس ها به این عوامل خواهد داشت. در خصوص عوامل جوی شامل تنش های دمایی (گرما، سرما) و تابش آفتاب مقاومت همه باکس های پلاستیک نزدیک به هم است. و اضافه کردن مواد ضد UV مقاومت آنها را در برابر تابش خورشید نیز به طور موثر افزایش می دهد.
در خصوص عوامل محیطی فیزیکی مانند انواع ضربه یا تحمل فشار و عوامل شیمیایی مانند خوردگی ها نیز مهمترین عامل نوع پلاستیک پایه است. هر سه نوع پلاستیک معرفی شده مقاومت مناسبی نسبت به انواع خوردگی شیمیایی دارند. اما در خصوص مقاومت ضربه ای می توان گفت PVC در عین سختی بالا، شکنندگی بیشتری دارد. در حالیکه پلی پروپیلن به دلیل انعطاف پذیری، مقاومت کششی بیشتری می تواند داشته باشد. و درنهایت پلی اتیلن با چگالی بالا در هر دو کیفیت از پلاستیک های قبلی کمی ضعیف تر است. اگرچه باید توجه داشت که سایر ترکیبات اضافه شده به پلاستیک پایه می توانند این خواص را به طور موثر تغییر دهند.
تنوع شکل فلاورباکس پلاستیکی
همانطور که در بخش ساخت فلاورباکس ها توضیح داده شد، روش تولید باکس های پلاستیکی با استفاده از قالب سازی صورت می گیرد. به همین دلیل میزان تنوع آنها به تعداد قالب های ساخت می تواند متفاوت باشد. و تقریبا هیچ نوع محدودیتی در شکل ندارد. فلاورباکس پلاستیکی در شکل های ساده ی هندسی، انواع منحنی، چند وجهی و حتی به شکل مجسمه های خاص قابل تولید است. به همین دلیل تنوع بالای شکل، طرح و رنگ استفاده آنها را در هر پروژه ای امکان پذیر می کند.
رنگ ، طرح نما و بافت
فلاورباکس های پلاستیکی دارای تنوع زیادی از نظر طرح و رنگ می توانند باشد. از آنجا که مایع اولیه انواع پلاستیک می تواند با ترکیبات رنگی متفاوتی ترکیب شود، از نظر رنگی محدودیتی نخواهد داشت. و در باکس های لوکس رنگ های ترکیبی و پرداخت های خاص بعد از فرآیند تولید هم قابل انجام است.
علاوه بر آن قابلیت شکل پذیری و امکان ترکیب پلاستیک با گرانول های متفاوت، می تواند طرح های زیادی در نما بوجود بیاورد. این تنوع بالا کمک می کند که نمایی مانند چوب، سنگ، بتن و تقریبا هر متریال دیگری با پلاستیک قابل تولید باشد. به همین دلیل باکس های کشت پلاستیکی بیشترین تنوع از نظر رنگ و طرح نما را می توانند داشته باشند.
قیمت فلاورباکس پلاستیکی چقدر است؟
هزینه تولید فلاورباکس پلاستیکی مجموعه ای از هزینه متریال اولیه، قالب سازی، فرآیند تولید، و ارائه آن به بازار است. از آنجا که پایه اولیه تهیه پلاستیک از فرآورده های نفتی است، بخش مهمی از این مواد به شکل داخلی قابل تامین است. در نتیجه تغییر نوسانات ارزی اثر کمتری بر محصولات پلاستیکی دارد. با این وجود بخشی از ترکیبات افزودنی و مواد رنگی به شکل وارداتی تامین می شوند. علاوه بر آن کیفیت نوع پلاستیک و تولید در محصولات پلاستیکی طیف وسیعی دارد.
به طور مثال گلدان های کوچک مورد مصرف گلخانه ها از نوع پلاستیک با کیفیت پایین است. که کاربرد آنها در تعداد بالا و زمان کوتاه با قیمت پایین مقرون به صرفه باشد. در کنار آن باکس های مخصوص آپارتمان با نمای بسیار تخصصی و با کیفیت هم از مواد پایه پلاستیک تهیه می شود. با این تفاوت که کیفیت بالای مواد پایه و دقت بالای تولید، قیمت نهایی آن را به شدت افزاش می دهد. بنابراین فلاورباکس های پلاستیکی تنوع قیمت زیادی می توانند داشته باشند، که برای آزادی عمل در مدیریت بودجه پروژه ها بسیار مفید است.
مزیت ها و معایب فلاورباکس پلاستیکی
مزیت ها:
- وزن سبک
- دسترسی آسان
- قیمت مناسب
- عایق حرارتی
- تنوع بالای سایز، طرح و رنگ
- مقاومت استحکامی مناسب به نسبت وزن
- مقاومت نسبت به انواع حلال های شیمیایی
- طول عمر مناسب نسبت به سایر مشخصات
معایب:
- قابل شکستن در اثر فشار و ضربه
- طول عمر کم، خش و تغییر رنگ در انواع با کیفیت پایین
- عدم قابلیت سفارشی سازی در تعداد محدود
- عدم امکان تعویض در محصولات با تولید محدود
- غیر قابل برگشت به محیط زیست
کاربردهای فلاورباکس پلاستیکی
کاربردهای فلاورباکس پلاستیکی از مصارف گلخانه ای تا مصارف خانگی، اداری و تجاری را شامل می شود. تنوع بسیار بالای محصولات پلاستیکی تولید شده، آنها را به عنوان یکی از گزینه ها در هر پروژه ای قرار می دهد. باکس های پلی اتیلن بیشتر در مصارف شخصی خانگی، برای تراس، بالکن و با بودجه کم استفاده می شود. انواع باکس های تولید شده از پلی پروپیلن معمولا شامل باکس های با طراحی خاص، سایز متوسط و با مصارف اداری و تجاری می توانند باشند. محصولات تولید شده از پلی پروپیلن معمولا با شکل های خاص و تنوع سایز محدود به بازار عرضه می شوند.
اما باکس های PVC رسمی ترین و شناخته شده ترین نوع فلاورباکس ها به خصوص در مصارف اداری و تجاری هستند. فلاورباکس های PVC دارای ابعاد بزرگتر، وزن بیشتر ، تنوع شکل کمتر و تنوع طرح و رنگ بیشتری هستند. به خصوص برای کاربرد در روف گاردن، تراس های بزرگ و حتی لابی و پاسیو مناسبند. و از آنجا که بیشترین تقاضای فلاورباکس های پلاستیکی درجه خوب و عالی مربوط به این گروه است، بیشتر از سایر فلاورباکس های پلاستیکی بزرگ به بازار عرضه می شوند.
برخی پروژه های اجرا شده
آدرس: تهران – نیاوران
تاریخ اجرای پروژه: ۱۳۹۳
معمار: مهندس عضدی فر
مساحت پروژه: ۱۸۰ متر مربع
آدرس: قم
تاریخ اجرای پروژه: ۱۳۹۱
نوع پروژه: مسکونی
مساحت پروژه: ۱۶۰ متر مربع
روف گاردن محوطه جنوبی ایرانمال
آدرس: تهران
تاریخ اجرای پروژه: 1397
نوع پروژه: تجاری - تفریحی
مساحت پروژه: 2000 متر مربع
