طراحی روف گاردن مدرن
با وارد شدن سبک مدرن به معماری، بخش مهمی از ساخت و سازهای شهری به این سمت حرکت کردند. به خصوص که این سبک طراحی هماهنگی بیشتری با نیازهای فضاسازی قرن بیستم داشت. به همین ترتیب اولین روف گاردن های عصر مدرن در این ساختمانهای مدرن طراحی شدند. می توان گفت شروع دوره آگاهی درباره ی روف گاردن و اهمیت آن در شهرسازی مربوط به قرن اخیر است. در نتیجه به شکل رسمی تاریخ شروع ساخت بام های سبز همزمان با معماری مدرن و به شکل طراحی روف گاردن مدرن وارد فرهنگ شهر نشینی شده است.
با وجود ساخته شدن روف گاردن در دوران بابل، باغهای ایتالیایی و یا بعضی دیگر از بناهای تاریخی این فرهنگ عمومی نبود. اما امروزه این مفهوم به عنوان بخشی از الگوی ساخت و ساز و ضرورت شهرسازی شناخته می شود. در این مقاله روف گاردن مدرن معرفی شده و بعضی از مهمترین مشخصات این سبک روف گاردن مورد بررسی قرار گرفته است.
اهمیت روف گاردن مدرن
یکی از پرطرفدارترین انواع طراحی روف گاردن، سبک مدرن است. معماری مدرن در دهه های اخیر بخش زیادی از الگوی شهرسازی را شامل می شود. که برای ساخت مجتمع های مسکونی، ادارات، بیمارستانها و به خصوص مراکز تجاری و تفریحی کاربرد زیادی دارد. اصول طراحی مدرن به معماران اجازه می دهد، از فضا بهتر استفاده کنند. جزیئات را کم کرده، فضایی بزرگ و با هویت ایجاد می کند. علاوه بر آن انعطاف پذیری در طراحی های مدرن بسیار بالاست. که به ایجاد انواع کاربری کمک زیادی می کند.
می توان گفت بیشترین اهمیت طراحی مدرن روف گاردن، مربوط به سادگی، زیبایی و کاربردی بودن آن است. در طراحی روف گاردن مدرن با وجود خطوط بسیار کم، فضا زیبایی منحصر به فردی دارد. چیدمان های مختلفی در آن ممکن است. علاوه بر آن این سادگی طرح در اجرا آسان و مقرون به صرفه خواهد بود. در صورت بروز مشکل نیز روف گاردن مدرن فضای کافی برای تعمیر و تصحیح را خواهد داشت.
ویژگی های روف گاردن مدرن چیست؟
ویژگی ها و اصول ساخت روف گاردن مدرن، از معماری مدرن پیروی می کند. در معماری مدرن مهمترین اصول عبارتند از: سادگی در خطوط و اشکال، عملکرد گرایی و تاکید بر کاربری، انعطاف پذیری، پویایی و سیالیت در طرح. به زبان ساده طراحی مدرن طرحی ساده، کاربردی و انعطاف پذیر در عین زیبایی است. اسن اصول به وسیله عناصری مانند خط، رنگ، گیاهان و مبلمان در طراحی روف گاردن مدرن به کار می روند. که در ادامه مهمترین عناصر آن معرفی شده است.
استفاده از سادگی در خطوط
یکی از اصول اولیه در طراحی مدرن کاربرد خطوط با فرم های ساده و مشخص است. این خطوط می توانند به صورت صاف، شکسته یا منحنی باشند. اما همیشه بدون پیچیدگی طراحی می شوند. خطوط، ساختار اصلی روف گاردن و محل کف پوش، مبلمان و کشت گیاهان را مشخص می کند. معمولا فرم اصلی خطوط نه تنها به سادگی قابل تشخیص است؛ بلکه به عنوان بخشی از تم طراحی باغ نیز قابل شناسایی است.
علاوه بر آن در پلان طراحی روف گاردن مدرن، ساختار طراحی بیشتر به صورت متعادل طراحی می شود، نه متقارن. روف گاردن های متقارن مانند باغ های ایرانی و باغ های فرانسوی دارای شکل رسمی هستند. قرینه بودن پلان به آنها حس فرمال و تشریفاتی می دهد. در حالیکه طراحی مدرن سیال و هماهنگ با تغییرات سریع است. و ضمن پویایی، آرامش و زیبایی متعادلی را نشان می دهد. در نتیجه طراحی مدرن بیشتر از تعادل استفاده می کند.
به کار بردن رنگ های خنثی
در طراحی روف گاردن مدرن رنگ اصلی، بستری برای دیده شدن اجزای دیگر ایجاد می کند. رنگ می تواند باعث دیده شدن خطوط طراحی شود. جلوه ی رنگ سبز گیاهان را بیشتر کند. و یا با رنگ آبی آسمان یا دریا در پس زمینه یکی شود. در روف گاردن هایی با نمای شهر یا جنگل استفاده از رنگ خاکستری در دیوارها باعث می شود، رنگ پس زمینه تقویت شده و منظره بهتر دیده شود.
رنگ اصلی در طراحی مدرن معمولا شامل انواع رنگ های خنثی مانند سفید، خاکستری، رنگ های سرد مانند تم های آبی و رنگ های گرمی مانند انواع کرم یا بژ است. به دلیل یکدست بودن بیشتر رنگ ها گاهی تصور می شود که در طراحی مدرن انتخاب رنگ ساده و بی اهمیت است. در حالیکه رنگ اصلی مانند بستر برای تمام عناصر دیگر طراحی عمل می کند. و حس فضا را به سمت گرمی، سردی، سبکی و یا سنگینی هدایت خواهد کرد. بنابراین نیاز به دقت زیادی در انتخاب تم رنگی اصلی روف گاردن مدرن است.
استفاده از متریال های مدرن برای نما و کف پوش
متریال هایی که در طراحی روف گاردن مدرن استفاده می شوند، دارای تنوع بسیار بالایی هستند. انواع سنگ، چوب، بتن، فلز و کامپوزیت در طراحی های مدرن به کار می رود. در واقع خلاقیت در متریال یکی از ویژگی های این سبک است. با این وجود تنوع کاربری آنها در هر پروژه بسیار محدود و معمولا بین یک تا سه نوع تعیین می گردد. تا یکدستی فضا حفظ شود. ضمن آنکه کف پوش ها و پوشش های دیوار با طرح های ریز، محو و یا بدون طرح انتخاب می شوند. انواع سنگ های یکدست، بتن، قلوه سنگ های یکدست و یک رنگ، چوب های یکدست بدون طرح و حتی چمن می تواند گزینه مناسبی برای روف گاردن مدرن باشد.
علاوه بر نوع متریال کف و دیوار، به کار بردن آنها در کنار یکدیگر نیز باید توازن طرح را حفظ کند. و ترکیب بندی خطوط بین متریال ها ساده و هماهنگ با طرح کلی باشد. ضمن آنکه در طراحی های مدرن برای سطوح متریال از حاشیه استفاده نمی شود. و متریال ها به صورت ساده با هم مماس می شوند. بنابراین اجرای صحیح و تخصص در نصب متریال ها اهمیت زیادی دارد.
کاربرد گیاهان با نمای ساده یا خاص
گیاهان مناسب برای روف گاردن مدرن چیست؟ یکی از مهمترین نکات در روف گاردن های مدرن، طراحی کاشت آنهاست. گونه های گیاهی می توانند هویت یک روف گاردن مدرن را تقویت کنند و یا از بین ببرند. عمده گیاهانی که در طراحی روف گاردن مدرن استفاده می شوند گونه هایی هستند که نمای مدرن دارند. منظور از نمای مدرن خطوط یکنواخت، ریز نقش با تنالیته یکسان و فرم عمودی است. به طور مثال انواع سرو، بامبو، میسکانتوس، یوکا، آگاو، تاکسوس زینتی می توانند در این دسته قرار گیرند.
در کنار آن بعضی گونه های خاص مانند افرای ژاپنی، انواع بونسای، درختچه رز و یا گل های فصلی خاص مانند نرگس یا زنبق به عنوان گیاهان تاکیدی می توانند به کار روند. گیاهان تاکیدی در کنج های طراحی و بیشتر بصورت گلدانی کشت می شوند. و تا حدی مانند المان های مجسمه مانند عمل می کنند.
استفاده از انواع چمن
یکی دیگر از موارد پر کاربرد در روف گاردن مدرن استفاده از چمن است. چمن می تواند به عنوان کف پوش، بخش گیاهی و یا عنصر تزئینی در روف گاردن به کار رود. در بعضی از انواع طراحی چمن تنها بستر ساده و یکدستی ایجاد می کند. در حالیکه در طراحی های دیگر می تواند در ترکیب با انواع کف پوش های بتنی، سنگی یا چوبی به کار روند. چمن ها با بافت ریز، یکدست و ملایم خود ترکیب خوبی با رنگ های مدرن مانند سفید و طوسی ایجاد می کنند.
برای آشنایی بیشتر با چمن در روف گاردن می توانید مقاله “مزایا و معایب چمن مصنوعی” را مطالعه نمایید.
در بعضی از طراحی های مدرن به جای چمن از ترکیب علف های وحشی استفاده می شود. این گیاهان با وجود یک رنگ نبودن در مجموع بافتی ملایم و همگن ایجاد می کند. که می تواند شبیه به گیاهان پوششی از خانواده چمن ها باشد. این نوع طراحی به خصوص در آمریکا بسیار استفاده می شود. استفاده از یک گونه یا ترکیب گیاهان علفی بدون هرس می تواند نمایی مینیمال و مدرن در روف گاردن بوجود بیاورد.
نورپردازی مدرن در روف گاردن چیست؟
استفاده از نور در روف گاردن های مدرن بر اساس اصول نورپردازی معماری مدرن است. نورها معمولا بدون تاکید بر منبع نور به صورت مخفی یا بسیار ساده استفاده می شوند. هدف از نورپردازی تاکید بر خطوط، سطح و یا عناصر ویژه است. ضمن آنکه سادگی و آرامش در نورپردازی مدرن اهمیت زیادی دارد.
استفاده از آبنما
عناصر آبی نیز از موارد بسیار پرکاربرد در روف گاردن هستند. آبنما در طراحی روف گاردن مدرن معمولا به شکل ثابت در پلان اصلی و به صورت همسطح با کف و یا دیوار طراحی می شود. در واقع آبنما بخشی از فضای کلی در نظر گرفته شده و مانند حوض های بلند و یا آبنماهای متحرک به کار نمی رود. علاوه بر آن شکل آنها به صورت هندسی منظم، منحنی و یا دایره با کمترین تزئینات و بسیار مینیمال است.
آب نما علاوه بر ایجاد رطوبت هوا و صدای ملایم آب، به ایجاد تنوع در متریال نیز کمک می کند. حالت آیینه ای آب به همراه نورپردازی شبانه می تواند نمونه ای از این تنوع منظر است. که به سادگی طرح نیز آسیب نمی رساند.
استفاده از مبلمان مدرن
انواع مبلمان مدرن همزمان با شروع معماری مدرن برای دکوراسیون داخلی طراحی و تولید شد. این گروه از مبلمان دارای طراحی ساده، کم جزئیات، ارگونومیک و خلاقانه است. که گاهی بسیار متفاوت و شبیه به مجسمه های مدرن نیز به نظر می رسد. انواع مبلمان فضای باز مدرن به شکل کلی در دو دسته قرار می گیرند. گروه اول مبلمان بسیار ساده با رنگ های ملایم و کاملا کاربردی هستند. که به عنوان بخشی از طرح قرار گرفته و به راحتی در بستر روف گاردن محو می شوند. گروه دوم طراحی بسیار خاص و ویژه ای دارند. و معمولا با رنگ های متضاد با بستر انتخاب می شوند. این گروه از مبلمان مانند مجسمه های تزئینی به عنوان اجزای اصلی طراحی به کار می روند. ضمن آنکه در کنار تکمیل طرح جنبه کاربردی نیز دارند.
مبلمان مورد استفاده در طراحی روف گاردن مدرن شامل انواع میز نهارخوری، صندلی، مبل نشیمن، نیمکت، تخت های متحرک، سایبان، آلاچیق، آتشدان و موارد مشابه است. اما تمامی این عناصر بر اساس تم اصلی طراحی و از محصولات مدرن انتخاب می شوند. مبلمان مناسب علاوه بر کاربری خوب، فضای مدرن را تکمیل می کند. و به سادگی و سیال بودن فضا نیز آسیبی وارد نخواهد کرد.
برای آشنایی بیشتر با روف گاردن می توانید مقاله “نکات مهم در طراحی بام سبز و تراس سبز” را مطالعه نمایید.
برخی پروژه های اجرا شده
آدرس: تهران – نیاوران
تاریخ اجرای پروژه: ۱۳۹۳
معمار: مهندس عضدی فر
مساحت پروژه: ۱۸۰ متر مربع
آدرس: قم
تاریخ اجرای پروژه: ۱۳۹۱
نوع پروژه: مسکونی
مساحت پروژه: ۱۶۰ متر مربع
روف گاردن محوطه جنوبی ایرانمال
آدرس: تهران
تاریخ اجرای پروژه: 1397
نوع پروژه: تجاری - تفریحی
مساحت پروژه: 2000 متر مربع