دیوار سبز چیست؟
توسعه عمودی شهرها، سطوح جدیدی به فضای شهری اضافه کرده است. در شهرسازی قدیمی بیشتر سطح ها شامل سطح زمین و بام بود؛ در حالیکه بلند مرتبه سازی، سطح جداره ساختمان یعنی دیوارها را افزایش داد. با پیشرفت در شیوه های جدید ایجاد فضای سبز، دیوارها به عنوان بخش بالقوه ایجاد فضای سبز مطرح شدند. و به این ترتیب دیوار سبز Green wall و نمای سبز Green faced در معماری جدید مورد توجه قرار گرفت. اسپینگر ( espinger ) در این مقاله به معرفی دیوار سبز و ویژگی های آن پرداخته است.
تاریخچه دیوار سبز
اولین سطح های سبز عمودی مربوط به نماهای سبز Green Façade هستند. نمای سبز با هدایت گیاهان رونده بر روی سطوح عمودی به شکل طبیعی یا توسط باغبان ها ساخته می شد. در نتیجه روشی از باغبانی سنتی محسوب می شد، که تفاوت های مهم ساختاری با دیوار سبز دارد.
برای مطالعه بیشتر درباره نمای سبز می توانید مقاله ” نمای سبز چیست ؟ “ را مطالعه نمایید.
ایده دیوار سبز برای اولین بار در سالهای ۱۹۲۲ تا ۱۹۵۹ به وسیله Stanly Hart White استاد طراحی منظر در دانشگاه ایلینویز مطرح شد. اما تنها در حد نمونه های اولیه باقی ماند. معرفی رسمی گرین وال در دنیا بیشتر به نام Patrick Blanc گیاهشناس فرانسوی شناخته می شود. در سال ۱۹۸۶بلانک با همراهی یک معمار و یک مهندس اولین دیوار سبز بزرگ را در Cité des Sciences et de l’Industrie در پاریس طراحی و اجرا کرد. بعد از این تاریخ دیوار سبز به عنوان یکی از گزینه های مهم توسعه فضای سبز مطرح شد؛ و در حال حاضر به همراه روف گاردن از پر کاربردترین روش های توسعه فضای سبز شهری شناخته می شود.
دیوار سبز چیست؟
دیوارسبز سازه ای عمودی است، که بوسیله گیاهان پوشیده می شود. برای تبدیل دیوار به سطح سبز از سیستم های مختلفی استفاده می شود که شرایط مناسب کشت، رشد و نگهداری گیاهان را فراهم می کند. و می تواند در فضای داخل یا خارج از ساختمان اجرا شود. گونه های گیاهی مناسب دیوار سبز بیشتر از انواع گیاهان پوششی، بوته ای کوتاه و گیاهان آپارتمانی مقاوم هستند.
ویژگی مهم در این سازه تبدیل تمام سطح عمودی به بستر کشت گیاه است. این بستر می تواند به شکل خطی، مدولار یا یکپارچه به وسیله باکس یا نمد ساخته شود. گیاه در خاک های ترکیبی، مواد معدنی یا نمد بسته به نوع سیستم رشد می کنند. آبیاری و کوددهی آن نیز با صورت سیستم قطره ای اتوماتیک تامین می شود. این نوع از دیوار سبز با نام های دیوار زنده (Living wall) و باغهای عمودی (Vertical gardens) نیز شناخته می شوند.
گرین وال بر اساس نوع سازه و محل ساخت آن دسته بندی های مختلفی دارد. یکی از روش های مهم دسته بندی بر اساس محل ساخت آن در فضای داخلی یا فضای آزاد است. طراحی دیوار سبز داخلی و خارجی از نظر انتخاب نوع سیستم، گیاهان و بودجه تفاوت بسیاری می تواند داشته باشد. در آینده به این مطلب به شکل جداگانه پرداخته خواهد شد.روش دیگر تقسیم بندی بر اساس نوع سازه و سیستم اجرای آن است که در ادامه معرفی خواهد شد.
انواع دیوار سبز از نظر سازه
دیوار سبز مدولار چیست؟
انواع دیوار سبز مدولار از باکس های فلزی، پلاستیکی یا فایبرگلاس ساخته می شود. این باکس ها روی سازه نگهدارنده به صورت مطبق، بر اساس طرح و نوع باکس نصب می شوند. درون باکس با خاک و یا بسترمورد نظر پر شده و گیاهان در آن کشت می گردد. آبیاری در این سیستم به صورت آبیاری قطره ای و گاهی در ترکیب با آبیاری ثقلی انجام می شود؛ و کود دهی نیز همراه با آبیاری صورت می گیرد.
دیوار سبز مدولار یا باکسی بر اساس متریال ساخت وزن متفاوتی خواهد داشت. با این وجود این نوع گرین وال نسبت به انواع دیوارهای نمدی وزن بیشتری در مترمربع دارد. محدودیت باکس ها برای رشد ریشه عمر گیاه را به طور متوسط کاهش می دهد. با این وجود در صورت نگهداری بهینه از نظر اقتصادی به صرفه است. یکی دیگر از محدودیت های این روش ایجاد طرح های کشت است. در سیستم مدولار طرح ها به صورت منظم و بر اساس نوع باکس قابل اجرا هستند. و در سطوح منحنی نیز محدودیت اجرایی خواهند داست.
از مزیت های این نوع دیوار سبز می توان به نصب آسان، هزینه کم و قابلیت استفاده از باکس های پیش کشت شده اشاره کرد. ضمن آنکه در صورت ایجاد نقص در بخشی از باکس ها، تعویض آن بسیار آسان خواهد بود. و همینطور بازکشت گیاهان به راحتی امکان پذیر است. این نوع دیوار به دلیل هزینه مقرون به صرفه و سرعت بالای نصب و نگهداری بیشتر مورد استفاده قرار می گیرد.
دیوار سبز نمدی چیست؟
در دیوار سبز نمدی بستر کشت از جنس الیاف ترکیبی نمدی ساخته می شود. این نوع نمد می تواند به صورت کیسه های جدا از هم، کیسه های متصل به بستر یا بستر یکپارچه طراحی شود. در انواع دارای کیسه، گیاه درون کیسه ها کشت می شود. و در انواع یکپارچه لایه رویی نمد در محل کشت با کاتر برش داده شده و گیاه در فضای ایجاد شده بین دو لایه قرار می گیرد.
دیوار سبز نمدی می تواند به صورت هیدروپونیک یا سمی هیدورپونیک اجرا شود. در روش هیدروپونیک آب و مواد غذایی تنها از طریق سیستم آبیاری به گیاه داده می شود. در حالیکه در روش سمی هیدروپونیک مقداری خاک اولیه به عنوان بستر کشت مورد استفاده قرار می گیرد. و به مرور زمان با مصرف شدن مواد غذایی خاک، میزان کود تزریقی به سیستم افزایش می یابد.
در این سیستم ریشه ها قابلیت رشد و توسعه زیادی دارند. به شکلی که در طی چند سال اکوسیستمی متعادل و یکپارچه ایجاد می کنند. این گسترش ریشه ها به بالا رفتن عمر گیاه و پایداری اکوسیستم آن کمک می کند. وزن بستر نمدی حتی در حالت اشباع بسیار کمتر از دیوار سبز مدولار است. علاوه بر آن بستر نرم و انعطاف پذیر نمد امکان اجرای آن را در تمامی سطوح را ممکن می سازد. ضمن آنکه در انواع یکپارجه، تنوع محل کشت برای طرح های منحنی و کوچک کاربرد بالایی دارد.
نگهداری دیوار سبز نمدی
این سیستم به دلیل بستر یکپارچه و مجاورت مستقیم گیاهان با یکدیگر، تخصصی تر از انواع مدولار بوده، نیاز به طراحی کاشت و مراقبت حرفه ای دارد. ضمن آنکه برای جلوگیری از رشد بی رویه آن باید به طور منظم هرس و نگهداری شود. در بعضی از انواع دیوار نمدی هزینه بستر نمد و سیستم هوشمند کنترل بیشتر از انواع مدولار است. اما در مجموع برای اجرای طرح های خاص، فضاهای دارای محدودیت و پروژه های فاخر و مهم بیشتر مورد استفاده قرار می گیرد.
مزایای دیوار سبز
- کاهش آلودگی هوا
- عایق حرارتی و صوتی
- کاهش مصرف انرژی
- کم کردن اثر جزایر گرمایی
- افزایش رطوبت محیط
- تصفیه هوا و کاهش گرد و غبار
- بالا بردن کیفیت سلامت روان برای کاربران
- افزایش ارزش افزوده ساختمان
معایب دیوار سبز
- هزینه بالا
- نیاز به نگهداری تخصصی و مداوم
- پیچیدگی بیشتر نسبت به سایر سازه های سبز
- عمر کوتاه گیاهان در سیستم مدولار
- نیاز به گیاهچه های هیدروپونیک برای سیستم های بدون خاک
آدرس: تهران – نیاوران آدرس: قم روف گاردن محوطه جنوبی ایرانمال آدرس: تهران
برخی پروژه های اجرا شده
تاریخ اجرای پروژه: ۱۳۹۳
معمار: مهندس عضدی فر
مساحت پروژه: ۱۸۰ متر مربع
تاریخ اجرای پروژه: ۱۳۹۱
نوع پروژه: مسکونی
مساحت پروژه: ۱۶۰ متر مربع
تاریخ اجرای پروژه: 1397
نوع پروژه: تجاری - تفریحی
مساحت پروژه: 2000 متر مربع
