طراحی نقشه روف گاردن – برنامه فیزیکی و ایده اولیه

روف گاردن یکی از بهترین گزینه های ساخت فضای سبز در آپارتمان هاست. که در کلان شهرهایی مانند تهران به شدت مورد توجه قرار گرفته است. با این وجود به دلیل سابقه کم ساخت آن مراحل و روند طراحی روف گاردن به اندازه سایر سازه های معماری معرفی نشده است. در متن قبل مرحله شناخت و تحلیل سایت برای طراحی نقشه روف گاردن توضیح داده شد. اسپینگر ( espinger ) در ادامه روش استفاده از این داده ها، تهیه برنامه فیزیکی و انتخاب تم برای ایده پردازی اولیه را معرفی نموده است.

هدف شناخت و تحلیل سایت روف گاردن چیست؟

تایید قابلیت بام برای اجرای روف گاردن
تهیه نقشه دقیق معماری از سایت مورد طراحی
مشخص کردن عوارض فیزیکی بام، تاسیسات و دسترسی ها
تعیین مهمترین عوارض نامطلوب اقلیمی مانند بادهای شدید، سایه اندازی، آلودگی صوتی
تهیه نقشه دیدهای مطلوب و نامطلوب
لیست خواسته های کارفرما

برای آشنایی بیشتر با مرحله شناخت و تحلیل وضع موجود می توانید مقاله « طراحی روف گاردن » را مطالعه نمایید.

برنامه فیزیکی : اهمیت و کاربرد در نقشه روف گاردن

برنامه فیزیکی روف گاردن چیست؟

در طراحی روف گاردن برنامه فیزیکی به معنای تهیه لیست کاربریهای مورد نیاز پروژه است. هر پروژه طراحی روف گاردن بر اساس طرح و ویژگی ها کاربریهای مختلفی را شامل می شود. این کاربریها می توانند از گروه کاربریهای بسیار رایج مانند فضای نشیمن تا کاربریها خاصی مانند سینمای خانگی یا باغهای آبی باشند. و انتخاب درست آنها اثر زیادی در میزان استفاده از روف گاردن خواهد داشت.

اولین عامل در انتخاب کاربریها هدف و خواسته کارفرما است. که در مرحله شناخت به عنوان خواسته های کارفرما تهیه می شود. در مرحله بعد با توجه به شرایط بام، شکل روف گاردن و سایر ویژگی های بام، این کاربریها اولویت بندی می گردد. کاربریهای نا مناسب حذف و کاربریهای مورد نیاز اضافه می شوند. به طور مثال اجرای استخری بزرگ بر روی سقفی با تحمل وزن پایین از کاربریهای نامناسب در نظر گرفته می شود. یکی از مهمترین وظایف طراح ایجاد هماهنگی بین شرایط موجود، خواسته های کارفرما و ترکیب بندی کاربریهاست.

نقش طراح در انتخاب درست برنامه فیزیکی

در بسیاری موارد برنامه فیزیکی کارفرما تنها به مواردی که به شکل رایج ساخته شده محدود خواهد بود. باید توجه داشت که روف گاردن فضایی برای استفاده تمام اعضای خانواده است. پس نوع کاربری ارتباط مستقیم با علاقمندیها و عادات زندگی ساکنین دارد. به این ترتیب در روف گاردن می توان برای کودکان یا نوجوانان زمین بازی محدودی طراحی کرد. و یا در صورت جوان بودن ساکنین فضای مطالعه، سینمای خانگی و آتشگاه پیشنهاد داد. خانواده ها معمولا از فضای باز برای صرف غذا یا مهمانی استفاده می کنند. به همین دلیل پیشنهاد باربیکیو، آشپزخانه فضای باز، آلاچیق و باغچه سبزیجات جزو پر کاربردترین فضا برای آنهاست. پس باید در طراحی نقشه روف گاردن به همه اعضای خانواده و گروه های کاربری توجه کافی شود. و طراح بر اساس تجربه کاری می تواند بهترین مشاوره را برای داشتن کاربریهای خوب و یا حذف کابریهای نامناسب ارائه دهد.

روف گاردن (اسپینگر) — طراحی فضاهای نشیمن و نهارخوری برای روف گاردن شخصی

لیست عملکردها در برنامه فیزیکی

عملکردها در روف گاردن، تراس و بالکن می تواند طیف بسیار گسترده ای داشته باشد. که در اینجا بعضی از رایج ترین آنها عنوان شده است. با این وجود در نظر داشته باشید که هر عملکردی بسته به شرایط و خلاقیت طراح می تواند به عملکردها اضافه شود.

مهمترین عملکردها در برنامه فیزیکی روف گاردن چه هستند؟

فضاهای صرف غذا ( فضای نشیمن، فضای نهار خوری، چایخانه)، فضاهای نیمه مسقف (آلاچیق، پرگولا، سازه غشایی، چادر، سایبان)، فضاهای ترکیبی با آب (استخر، حوضچه، آبنما، جوی آب)، فضاهای خدماتی (آشپزخانه، باربیکیو، بار، دستشویی، حمام، استخر، جکوزی)، فضاهای تفریحی (زمین بازی کودک، زمین ورزشی، فضای مطالعه، سینمای رو باز)، فضاهای ترکیبی با آتش (شومینه، آتشدان، آتشگاه)، باغچه های کشاورزی، گلخانه

دیاگرام ارتباطی عملکردها

پس از تهیه لیست نهایی برنامه فیزیکی، باید الگوی ارتباطی بین این فضاها تعیین شود. دیاگرام ارتباطی عملکردها، روشی گرافیکی برای مشخص کردن الگوی ارتباطی کاربریهاست. طراحان محیط، منظر و معماری این طرح شماتیک را برای بررسی نیاز دسترسی و ارتباط فضاها با یکدیگر به کار می برند. و با برای طراحی مسیرهای دسترسی و یا کنار هم قراردادن عملکردها ایده پردازی می کنند. علاوه بر آن دیاگرام حبابی عملکردها، به شکل خلاصه برنامه فیزیکی و ارتباط بین آنها را نشان می دهد. به همین دلیل تهیه دیاگرام حبابی عملکردها و نحوه ارتباط فضاها در بالا بردن کیفیت طراحی اهمیت دارد.

طراحی روف گاردن فرانسوی

مطالعه این مقاله

(اسپینگر) — دیاگرام حبابی طراحی منظر بر اساس عملکردهای برنامه فیزیکی

انتخاب تم طراحی

کلمه تِم در فرهنگ معین به معنای موضوع اساسی، مایه و زمینه است. در طراحی منظر و باغ مفهوم تِم Theme (درون مایه یا موضوع اصلی) طراحی به صورت ترکیب بندی در ساختار طرح، فرم خطوط، بافت، رنگ، نوع مصالح، مبلمان، گونه های گیاهی و چیدمان خود را نشان می دهد. حتی می توان گفت رابطه ای متقابل بین تِم و الگوهای اصلی طراحی باغ وجود دارد. به طور مثال در تِم طبیعت گرا می توان از الگوی باغسازی انگلیسی کمک گرفت. و به شکل بلکعس در الگوی باغسازی ایرانی (چهارباغ) از تِم هندسی با تاکید بر عناصر چهارگانه استفاده شده است.

تِم طراحی روف گاردن می تواند هر عنوان یا موضوعی باشد، که بر اساس آن اجزای مختلف نقشه روف گاردن و جزیئات آن مشخص می شوند. تم بر روی انتخاب الگو، شکل خطوط، بافت، رنگ، متریال، نوع گیاهان، نوع مبلمان و المان ها، چیدمان و حتی انتخاب کاربریها می تواند اثر گذار باشد. به طور مثال یکی از کاربریهای مهم در تم های عربی، طراحی فضای صرف چای است. تم روف گاردن می تواند از فرهنگ های مختلف مانند ایرانی، عربی، اروپایی، عناوین انتزاعی ( مانند: عشق، آزادی، سبک های نقاشی ) و حتی موضوعات زندگی (مانند: کودک، کتاب، ورزش) یا هر موضوع دیگری بسته به شرایط انتخاب شود.

در پروژه های شخصی انتخاب تم درست اهمیت زیادی دارد. که معمولا بر اساس سلیقه فرهنگی کارفرما، شغل یا حتی ویژگی های ساختمان انتخاب می شود. به طور مثال برای یک گیاهشناس، الگوی طبیعت گرا با تاکید بر طراحی گیاهان گلدار می تواند انتخاب شود؛ و یا برای یک ورزشکار حرفه ای، روف گاردن با طراحی مدرن، رسمی و عناصر ورزشی پیسنهاد گردد.

کانسپت اولیه روف گاردن چیست؟

طرح کانسپت اولیه، شامل ایده اولیه برای طراحی نقشه روف گاردن است. وقتی فردی با مداد و کاغذ نقشه روف گاردن ایده آل خود را می کشد، در واقع کانسپت اولیه آن را تهیه کرده است. این طرح همه کلیات مانند دسترسی های اصلی، چینش فضایی و تم پایه ی خطوط طراحی را نشان می دهد. و باید توجه داشت که این کلیات با توجه به وضع موجود بام، مشخصات اقلیمی، امکانات و محدودیت های پروژه ترسیم شده است.

ایده اولیه پل ارتباطی بین وضع موجود و روف گاردن آینده است. بنابراین با وجود سادگی خطوط و ظاهر ابتدایی آن، طراحی کانسپت اولیه فرآیندی تخصص است. که خلاقیت، مهارت و تجربه طراح اثر زیادی در کیفیت طرح خواهد داشت. کانسپت اولین خطوطی از نقشه روف گاردن است که بر روی پلان دقیق سقف طراحی می شود. و در رسم خطوط اصلی آن محدودیت ها و امکانات بام در نظر گرفته می شود. فضای هر کاربری به صورت کلی در آن تعیین می شود. و ساختاری اولیه برای طراحی روف گاردن پیشنهادی را ارائه می دهد. به طور معمول حداکثر بین یک تا سه کانسپت اولیه به کارفرما ارائه می شود. که ایده انتخاب شده طی فرآیندهای رفت و برگشتی بین تیم طراحی و کارفرما تکمیل می شود.

مطالب زیر را از دست ندهید

روف گاردن ساده

روف گاردن ساده روف گاردن یکی از جذاب ترین بخش های آپارتمان است. در واقع روف گاردن نوعی فضای سبز خصوصی یا نیمه خصوصی برای ساکنین ایجاد می کند؛ که [...]