گیاهان دیوار سبزبیرونی- سایه دوست
گاهی در حیاط، تراس یا دیگر فضاها به اندازه کافی آفتاب در دسترس وجود ندارد و بیشتر ساعات روز سایه است. در اینجا اسپینگر ( espinger ) گیاهان دیوار سبزبیرونی را پیشنهاد کرده که حتی در سایه نیز به خوبی رشد می کنند. این گیاهان در صورت آبیاری بیشتر، همه وضعیتهای آفتابی را نیز تحمل می کنند و به نیمی از روز آفتاب نیاز دارند.
برای آشنایی با گیاهان مناسب قرار گیری در آفتاب می توانید مقاله ” گیاهان دیوار سبز بیرونی -مناسب مناطق آفتابی ” را مطالعه نمایید.
گیاهان یک ساله، چند ساله و علفی
۱-آجوگا
نام علمی: Ajuga reptans
آجوگا یک گیاه پوششی چندساله، پهن برگ، همیشه سبز تا نیمه همیشه سبز است. از گیاهان مناسب دیوار سبزبیرونی، علفی و از خانواده Lamiaceae (نعناع) میباشد. بومی اروپا، شمال آفریقا و جنوب غربی آسیاست. گیاهی متراکم و دارای خوشه های کوچک و زیبایی از گلهای بنفش رنگ است که از اواسط تا اواخر بهار ظاهر می شوند.
همه سطوح نوری را تحمل می کند و برای مناطق مرطوب انتخاب بسیار خوبی است. خاک های متوسط خشک را هم تحمل می کند. در مناطق خنک و سایه دار، یک پوشش خوب و جذاب ایجاد می کند. می بایست از کاشت آن در خاکهای سنگین پرهیز شود. زهکشی و گردش هوا درخاک باید مناسب باشد. آجوگا را در بهار یا پاییز هنگامی که پر می شود از طریق قلمه و یا از طریق بذر تکثیر می کنند.
۲-برژینیا کراسیفولیا
نام علمی: Bergenia crassifolia
برژینیا دارای برگهای بزرگ و براق همیشه سبز است؛ که در مناطق سایه دار یک پوشش دوست داشتنی ایجاد می کند. اگرچه به عنوان گیاه مقاوم در برابر خشکی در نظر گرفته می شود؛ اما اگر خاک برای مدت طولانی خشک بماند، برگهای آن خشک می شوند. در مناطق معتدل کشور همیشه سبز است.
به طور معمول گلها از فروردین تا اردیبهشت شکوفا می شوند، با این حال هنگامی که در جنوبی ترین مناطق رشد می کند، می تواند از اوایل دی شکوفا شوند. بهترین رشد را در خاک با مواد آلی بالا دارند؛ اگرچه در انواع خاک ها، حتی خاک رس، شکوفا خواهند شد.
ریشه ها، برگ ها و ساقه ها با درجات مختلف حاوی تانن هستند. از تانن در تولید چرم و جوهر استفاده می شود.
۳- گل گاوزبان کوهی
نام علمی: Brunnera macrophylla
برونرا یا گل گاوزبان کوهی، از گیاهان دیوار سبزبیرونی و یک گیاه چند ساله علفی است؛ که با ایجاد ریزوم های خزنده، توده هایی را تشکیل می داده، گسترش می یابد؛ و به یک پوشش عالی برای مناطق سایه دار تبدیل می شود. برگ این گیاه به شکل قلب، سبز تیره، شاخ و برگ و گلهای کوچک آبی روشن با مراکز زرد رنگ است. گلها در بهارشکوفا می شوند.
گیاه در رطوبت متوسط، خاک زهکشی شده در سایه خوب رشد می کند؛ و خاک مرطوب و غنی از مواد آلی را ترجیح می دهد. خاک های خیلی خشک را تحمل نمی کند، اما مقداری خشکی را تحمل میکند. گل گاوزبان کوهی تابستانهای خنک را ترجیح می دهد و ممکن است شاخ و برگ گیاه در آفتاب گرم تابستان در مناطق گرم بسوزد.
۴-گیاه جگن
نام علمی: Carex morrowii Variegata
چگن گیاهی علفی چند ساله و جذاب از گیاهان مناسب دیوار سبزبیرونی است که حالت تپه ای شکل را تشکیل می دهد. دارای برگهای سبز و زرد راه راه زیبا و باریک است؛ و از اواخر بهار تا اوایل تابستان گلهای مایل به سبز کم رنگ تولید می کند. می تواند به عنوان گیاه پوششی، یا گرین وال و یا اطراف استخر استفاده شود و در نورهای مخلوط زیر درختان هم به خوبی رشد می کند.
خاکهای مرطوب را ترجیح میدهد. برای تکثیر، توده ها را در بهار تقسیم کنید. اطمینان حاصل کنید که توده نسبتاً بزرگی برای بهترین نتیجه باقی بماند.
گونه های متنوعی از گیاه جگن وجود دارد که شامل حدود ۱۵۰۰ گونه گیاهان چند ساله برگ ریز یا همیشه سبزمی باشد.
۵-زغالاخته کانادایی
نام علمی:Cornus canadensis
زغالاخته کانادایی گیاهی است شگفت انگیز با برگهای سبز روشن و میوه های قرمز که انسان را به وجد می آورد. این گیاه یک گیاه پوششی محسوب می شود؛ اما با گلهای زیبا در دیوارهای سبز در مناطق سایه نیز به خوبی رشد می کند.
بوته ای برگریز، کم رشد، بومی جنگل های مخلوط در کانادا و شمال آمریکاست؛ از گسترش ریزوم ها رشد می کند. میوه دهی آن با میوه های قرمز روشن در اواخر تابستان تا پاییز ادامه دارد.
بهترین عملکرد در آب و هوای سرد در سایه درختان و بوته ها است. گیاهان به طور کلی در شرایط گرم تابستان که در مناطق مرکزی و جنوبی عملکرد خوبی ندارند.
گیاهان و سبزیجات خوراکی
بسیاری از گیاهان و سبزیجات خوراکی را می توانید در گرین وال خود در محوطه ساختمان پرورش بدهید. در اینجا با چند نمونه از گیاهان دیوار سبزبیرونی از نوع سبزی و میوه های خوراکی جهت کاشت در گرین وال خارجی مناسب مکانهای دارای سایه آشنا می شویم.
۱-کاهو
نام علمی:Lactuca sativa
کاهو، گیاهی یک ساله از خانواده Asteraceae است. پرورش آن در خانه آسان است. کاهو در سایه، نیم سایه و خاکهای غنی، مرطوب و زهکشی شده بهتر رشد می کند. pH مطلوب بین ۶٫۰-۶٫۷ است. کاهوها در هوای خنک بهار و پاییز بهترین رشد را دارند. در تابستانهای گرم، بهتر است در مکان سایه قرار داده شود. تا جایی که ۳-۴ ساعت آفتاب در روز داشته باشند. دارای ریشه ای کم عمق است که برای رشد و طعم مناسب به خاک مرطوب مداوم نیاز دارند. در درجه حرارت بالا برگها تلخ شده و تولید برگ متوقف می شود.
برای داشتن محصول در بهار، بذر را می توان ۶-۸ هفته قبل از آخرین سرما در خانه و یا ۲ هفته قبل از آخرین سرما کاشت. بذرها را به عمق ۱۰ تا ۲۰ سانت بکارید. انواع مختلف کاهو به فواصل مختلفی احتیاج دارند. همچنین می توان کاهو را در گلدانی و با عمق ۱۲ تا ۲۰ سانت کشت کرد. بذر اضافی را می بایست ۲ هفته بعد بکارید تا بمدت طولانی محصول برای برداشت داشته باشید.
۲-اسفناج
نام علمی:Spinacia oleracea
اسفناج یکی از سبزیجات یک ساله و از گیاهان دیوار سبزبیرونی است که به طور گسترده ای برای استفاده در سالاد و غذاها کاشته می شود. این گیاه را می توان حتی در خانه در گلدان یا گرین وال پرورش داد.
اسفناج در خاک مرطوب، غنی و زهکشی شده در آفتاب کامل تا سایه رشد می کند. می تواند ۳-۴ ساعت در روز آفتاب را تحمل کند؛ اما مدت زمان سایه بیشتر در هوای گرم مفید است. برای داشتن محصول در بهار ، بذر را در اوایل بهار مستقیماً در خاک بکارید یا ۸ هفته قبل از اولین سرما در داخل خانه قرار داده تا بعداً کشت شود.
میتوانید برگها را در هر اندازه ای برداشت کنید. بوته های اسفناج پس از برداشت بخصوص در صورت كوچك برداشت کردن به برگ دادن خود ادامه می دهند و این امر باعث برداشت مداوم در تمام فصل می شود. اسفناج در هوای خنک بهار و پاییز بهترین رشد را دارد. اسفناج به افزایش طول روز و همراه با گرمای تابستان حساس است؛ و باعث جمع شدن شدن گیاه و از بین رفتن ساقه های گلدار می شود. این روند رشد برگ را متوقف و طعم آن را تلخ می کند.
۳-جعفری
نام علمی:Petroselinum crispum
جعفری گیاهی بومی خاورمیانه، روسیه و قفقاز است. اما در بسیاری از نقاط جهان از جمله مناطق شمالی آمریکای شمالی گسترش یافته است. این گیاه به طور کلی بصورت سالانه کاشته می شود اما در مناطق معتدل می تواند دوسالانه باشد. از برگها و گلها برای چاشنی غذاهای دریایی و دیگر غذاها استفاده می شود و دارای عطر و طعم شیرین است.
برای تکثیر، بذرها را در اوایل بهار در ظرفهای مخصوص کاشت بذر و یا گلدانیهای گرین وال بکارید. جعفری به فضایی به اندازه ۴۰ سانت نیاز دارد. این گیاه خاکهای مرطوب و زهکشی شده را در آفتاب کامل ترجیح می دهد. برگهای سرخس مانند جعفری برای استفاده در گرین وال جذابیت خاصی ایجاد می کند.
مناسب ترین خاک برای کشت گیاه جعفری خاک های نیمه سنگین یا لومی، شن لومی و هوموس می باشد؛ چرا که این خاک ها بسیار قوی و عمیق هستند. ضمن آنکه به خاطر غنی سازی شدن، کمک شایانی به رشد و پرورش مناسب گیاه می کنند. به این نکته توجه داشته باشید که خاکهای اسیدی با شوری بالا از رشد مناسب جعفری جلوگیری می کند. چنانچه می خواهید گیاه جعفری شما با کیفیت بالایی پرورش داده شود توصیه می کنیم کودهای عالی همچون ورمی کمپوست به کار ببرید.
۴-روکولا یا آروگولا
نام علمی:Eruca vesicaria
آروگولا مانند کاهو یک سبزی یکساله است. در ایتالیا رایج است و اغلب به صورت تازه در سالاد مصرف می شود؛ یا در انواع غذاهای پخته شده استفاده می شود. بسیاری از قسمتهای دیگر گیاه را می توان مانند گلها، غلافهای جوان و دانه ها را نیز خورد.
گیاه آروگولا در آفتاب کامل، سایه و خاک مرطوب و غنی بهترین رشد را دارد. توصیه می شود که گیاه آروگولا را در بهار و پاییز پرورش دهید. هوای گرم باعث تغییر طعم و ممانعت از رشد برگ می شود. به همین دلیل، سایه می توانند در آب و هوای گرم مفید باشد. خاک مرطوب را تا حدی، و همچنین یخبندانهای سبک را تحمل می کند.
بذر آن را می توان مستقیماً در خاک کاشت. نهال های نازک را از هم جدا کنید. اگر در گلدان و گرین وال کاشته می شود، حداقل ۴-۶ سانتی متر عمق داشته باشد. آروگولا می توانند در باغ نیز کاشته شوند، اگرچه خطر تبدیل شدن به علف هرز یا فرار به مناطق طبیعی را دارد. بنابراین می بایست در این صورت مراقبت های لازم جهت عدم گسترش آن صورت گیرد.
این گیاه به سرعت و طی ۴۰-۵۰ روز به بلوغ می رسند؛ و پس از ۶ هفته قابل برداشت هستند. برگ های جوان را انتخاب کنید زیرا برگ های پیر طعم تلخی دارند.
۵-توت فرنگی آلپ
نام علمی:Fragaria vesca
از دیگر گیاهان دیوار سبزبیرونی مناسب مناطق با سایه زیاد، توت فرنگی آلپی ست که بومی اروپا و آسیاست. اگرچه شبیه توت فرنگی های معمولی است، اما گیاهان توت فرنگی آلپ کوچکتر هستند؛ و میوه آن نیز به طور قابل توجهی کوچکتر است. توت فرنگی آلپی یکی از اعضای خانواده گل رز ، Rosaceae است. این گیاهان کوچک را می توان بصورت وحشی در جنگل های اروپا، آمریکای شمالی و جنوبی و شمال آسیا و آفریقا یافت. این توت فرنگی اولین بار در حدود ۳۰۰ سال پیش دردامنه ی کوه های آلپ کشف شد. برخلاف توت فرنگی های چوبی که فقط در بهار میوه می دهند، توت فرنگی های آلپی به طور مداوم در فصل رشد از خرداد تا آذر بار می دهند.
این گیاه ظریف از آنچه به نظر می رسند مقاوم تراست و می تواند با آفتاب کمتر از چهار ساعت در روز میوه بدهند. بدون تردید، بهترین میوه را در خاکی که از نظر مواد آلی غنی است و تخلیه خوبی دارد می دهد. توت فرنگی های آلپ ریشه کم عمقی دارند که به راحتی هنگام کشت یا آفتاب گرم تابستان آسیب می بینند؛ بنابراین بهتر است اطراف آنها را با مالچ پوشاند. برای غنی سازی مستمر خاک، حفظ رطوبت و از بین بردن علف های هرز در بهار، استفاده از مالچ تازه ضروری است. این گیاه را می توان از طریق بذر یا از طریق قلمه تکثیر کرد.
برخی پروژه های اجرا شده
آدرس: تهران – نیاوران
تاریخ اجرای پروژه: ۱۳۹۳
معمار: مهندس عضدی فر
مساحت پروژه: ۱۸۰ متر مربع
آدرس: قم
تاریخ اجرای پروژه: ۱۳۹۱
نوع پروژه: مسکونی
مساحت پروژه: ۱۶۰ متر مربع
روف گاردن محوطه جنوبی ایرانمال
آدرس: تهران
تاریخ اجرای پروژه: 1397
نوع پروژه: تجاری - تفریحی
مساحت پروژه: 2000 متر مربع
رنگ و انتخاب گیاه خیلی تو زیبایی روف گاردن تاثیر داره و مهمه